سایه خیالی جنگ سرپوش دولت بر سوء مدیریت اقتصادی

«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه- ۱۳ اردیبهشت ۹۸- در مصاحبه با روزنامه ایندیپندنت گفت که با آنکه تصور نمی کند جنگ میان ایران و آمریکا قریب الوقوع است، اما اتفاقات تصادفی ممکن است به درگیری نظامی تبدیل شوند!

ظریف درباره منظورش از این اتفاقات تصادفی به تنش های احتمالی بر سر عبور کشتی ها از تنگه هرمز اشاره کرد. او همچنین دستگیری چند سرباز آمریکایی در سال ۲۰۱۶ در آب های خلیج فارس را یکی دیگر از اتفاقاتی دانست که بروز موارد مشابه با آن می تواند به درگیری منجر شود.

همچنین «روحانی»- ۱۴ اردیبهشت ۹۸- در مراسم نکوداشت یکصد سال تربیت معلم در ایران با اشاره به نقش برجام در پیشگیری از جنگ گفت: «گفتند ایران یک مجموعه خطرناک است و ما را شورای امنیت بردند. در شورای امنیت ما را تحریم کردند و بدترین قطعنامه تاریخ شورای امنیت که همان قطعنامه ۱۹۲۹ بود را علیه ایران تصویب کردند که در این قطعنامه ما را تا مرز جنگ پیش بردند».

برخی دولتمردان در کنار فعالین مدعی اصلاحات و رسانه های زنجیره ای در ماه های اخیر بارها مدعی شده اند که برجام سایه جنگ را از ایران دور کرد و در شرایط فعلی نیز هرگونه واکنش قاطعانه به گستاخی آمریکا و یا خروج از برجام، به جنگ خواهد انجامید!

این ادعای مضحک در حالی است که اولا آنچه سایه جنگ را از کشور دور کرده، اقتدار نظام جمهوری اسلامی و توان دفاعی و ایثار و ازخودگذشتگی مدافعان حرم و حافظان امنیت در کشور بوده است. ثانیا مدتهاست که مقامات آمریکایی به این نتیجه رسیده اند که گزینه حمله نظامی به ایران، یک لاف گزاف و قدرت جمهوری اسلامی ایران نیز کابوس هر شب آنهاست.

جنگ نخواهد شد

رهبر معظم انقلاب- ۲۲ مرداد ۹۷- با اشاره به گنده گویی مقامات آمریکایی در مطرح کردن ادعای «شبح جنگ»، فرمودند:«اینها استدلال پشت سرش هست، صِرف ادّعا نیست، صِرف گفتن و آرزو کردن و شعار دادن نیست، استدلال هست. جنگ نخواهد شد؛ چرا؟ برای خاطر اینکه جنگ دو طرف دارد: یک طرف ما هستیم، یک طرف او است؛ ما که خب جنگ را شروع نمی کنیم، ما هیچ جنگی را شروع نکرده ایم. افتخار جمهوری اسلامی این است که هیچ جنگی را ما شروع نکرده ایم؛ جنگهایی داشته ایم، منتها شروع کننده طرف مقابل بوده. وقتی که طرف مقابل شروع کند، ما البتّه با قدرت وارد میدان می شویم، امّا ما جنگ را شروع نمی کنیم؛ اینکه طرف ما. طرف آمریکایی و آمریکایی ها هم جنگ را شروع نمی کنند، برای اینکه گمان می کنم آمریکایی ها هم می دانند که اگر جنگی را اینجا شروع کنند، صددرصد به ضررشان تمام خواهد شد. جمهوری اسلامی و ملّت ایران آن مجموعه ای هستند که هرکس به آنها تعرّض بکند ممکن است ضربه بزند، امّا ضربه بزرگ تر را خودش خواهد خورد؛ کمااینکه تا حالا این جوری بوده. آمریکایی ها یک بار هم اینجا حمله کردند به طبس -یادتان هست- خودشان را نجس کردند، برگشتند رفتند! درست است که خیلی چیزها را ممکن است نفهمند، امّا به نظرم می آید این قدر هم چیز نیستند که این را نفهمند! جنگ نخواهد شد، مطمئنّاً».

اعتراف سیا

سردار سرلشکر قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در روزهای گذشته درباره احتمال جنگ آمریکا با ایران سخن گفت و با بیان ترس دشمن از قدرت ملت ایران به افشاگری در مورد پشت پرده سازمان سیا(CIA) پرداخت.

فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران با اشاره به احتمال درگیری نظامی آمریکا با جمهوری اسلامی ایران، تأکید کرد:«دشمن می گوید ما نباید اقدامی انجام بدهیم، چون هرگونه اقدام نظامی در این مقطع ممکن است ما را به یک جنگ بی پایانی بکشاند و همه منافع ما را به خطر بیندازد. این اطلاعات است که می گویم؛ نه تحلیل».

سرلشکر سلیمانی ضمن پرده برداری از سیاست های پشت پرده سازمان سیا، گفت: «سازمان های امنیتی آمریکا به ترامپ گفته اند هرگونه جنگ نظامی با ایران خطرناک و نابود کننده است و ما را به جنگ بی پایانی می کشاند و همه منافع ما را به خطر می اندازد». مردم ما نباید بدون شناخت از دشمن از آن بترسند و قدرت نظامی آنها را بزرگ کنند.

رئیس جمهور تاجرمسلک آمریکا چه در مناظرات انتخاباتی و چه بعد از آن بارها از هزینه های نظامی دولت های قبل از خود انتقاد کرده است. شاید یکی از مهم ترین دلایل رای آوری وی را نیز باید در شعار «اول آمریکا» مشاهده کرد. دستور اخیر وی در خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه و اعلام این نکته که آمریکا ۷ تریلیون دلار در منطقه را صرف جنگ آوری کرده و نتیجه ای نداشته هم باید به این مسئله اضافه کرد.

جنگ اقتصادی

برخلاف فضاسازی مقامات آمریکایی و هیاهوی طیف مدعی اصلاحات و رسانه های زنجیره ای درخصوص سایه خیالی جنگ، عرصه اصلی جنگ دشمن با ایران، حوزه اقتصادی و دسیسه چینی برای در تنگنا قراردادن معیشت مردم است.

رهبر معظم انقلاب-۱۰ اردیبهشت ۹۷- در دیدار هزاران نفر از کارگران و کارآفرینان، اصلی ترین طراحی کنونی برای مقابله با نظام جمهوری اسلامی را جنگ اقتصادی دانستند و با تأکید بر اینکه تنها راه مقابله با این جنگ، حمایت از کالای ایرانی و تکیه بر توانایی ها و ظرفیت های داخلی و چشم ندوختن به بیگانگان است، فرمودند:«وظیفه دولت و مسئولان، برطرف کردن مشکلات و موانع کارآفرینان و کارگران و افزایش ظرفیت تولید واحدهای تولیدی است و وظیفه مردم نیز تصمیم و عزم جدی برای خرید کالای ایرانی است».

راهکارها را دریابید

متاسفانه برخی دولتمردان با مطرح کردن سایه خیالی جنگ در پی سرپوش گذاشتن بر سوءمدیریت اقتصادی در دولت هستند.

وظیفه دولت در جنگ اقتصادی کنونی فقط حرف زدن و تشکیل کمیته نیست،بلکه باید با مدیریت جهادی و کار شبانه روزی ضمن رصد نقاط ضعف اقتصادی، با بهره مندی از توانمندی های بومی و داخلی کشور به اصلاح نقاط ضعف پرداخت.

مثلا برای مقابله با گرانی ها و گران فروشی ها نهادهای نظارتی عدیده ای مانند ستاد تنظیم بازار، سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف کننده، سازمان تعزیرات و… در یک هماهنگی کلان باید از اقدامات موازی پرهیز کرده و شبانه روزی به طور قاطع با گرانفروشان برخورد کرد. البته این امر مستلزم این است که خود دولت از هرگونه گرانفروشی اجتناب کند و به این امر دامن نزند.

از طرف دیگر، مجلس شورای اسلامی برای مدیریت بازار باید وارد صحنه شده و ضمن بازخواست جدی از وزرای اقتصادی به تقویت بعد نظارتی خود همت گمارد. تصویب قوانین حمایتی از محرومین و حتی اقشار متوسط جامعه و نیز پیگیری قوانین بر زمین مانده همچون بهبود فضای کسب و کار که بیش از چهار سال از قانونی شدن آن می گذرد و نیز پیگیری تصویب مالیات بر خانه های خالی از دیگر اقداماتی است که مجلسی ها می توانند برای بهبود وضعیت اقتصادی انجام دهند.

همچنین دستگاه قضایی که این روزها با ورود نیروهای تازه نفس و انقلابی فضای امیدوارانه ای ایجاد کرده است بایستی قاطعانه با مدیران ناکارآمد دولتی و غیر دولتی و نیز محتکران و فرصت طلبان برخورد محکمی داشته باشد تا درس عبرتی برای سایر سودجویان باشد. این برخورد ها یقینا راه را بر سرمایه گذاران واقعی و نیز تولیدکنندگان هموار خواهد کرد.

از سوی دیگر،یکی از مهم ترین راهکارهایی که در زمینه کنترل قیمت ها موثر است، حذف یا حداقل محدود کردن دلالی در نظام توزیع می باشد. در شرایطی که قیمت برخی اقلام از دو تا ۱۰ برابر افزایش یافته و علت آن هم عمدتا به دلیل سودجویی کلان دلالان است پس جا دارد دست های دلالی از نظام توزیع کوتاه شود.

از دیگر اقدامات موثری که در شرایط کنونی می تواند جو گرانی ها را مدیریت کند، حذف رانت ها و ویژه خواری هایی است که نمونه آن را در تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به کالاهای اساسی دیدیم. اگر تخصیص ها به دور از رفاقت ها و حب و بغض ها و فقط براساس اولویت های واقعی صورت گیرد چه بسا بسیاری از تولیدکنندگان به راحتی مواد اولیه تولیدات شان را وارد کرده و چرخ کارگاه شان به گردش خواهد افتاد.

همچنین در بازارهایی نظیر مسکن نیز می توان با اخذ مالیات بر خانه های خالی، معاملات بازار مسکن را که در رکود شدیدی قرار گرفته، رونق داد، ضمن اینکه این کار به نوعی افزایش عرضه مسکن محسوب شده و می تواند در کاهش قیمت مسکن نیز نقش مثبتی ایفا کند.

اقدام دیگری که لازم است برای کنترل جو روانی –که به شدت مورد سرمایه گذاری دشمن قرار گرفته- انجام شود، نظارت بر فضای مجازی و رسانه ها خصوصا تلگرام است که در طول یک سال و نیم اخیر ضربه های متعددی به جو روانی بازارها زد. متاسفانه عدم نظارت کافی بر برخی شبکه های اجتماعی منجر به افزایش قیمت هایی در بازار ارز و نظایر آن شده بود. ضمن اینکه در برخی از این رسانه ها اقداماتی در جهت تحریک مردم برای خرید کالاها و ایجاد کمیابی صورت گرفته بود. بر همین اساس، دولت حتی برای کنترل جو روانی برای بازارهای اقتصادی هم که شده باید نظارت و کنترل خود بر شبکه های مجازی را افزایش دهد.

تقویت اقتصاد ملی

اکنون مطالبه اصلی مردم کشورمان رفع مشکلات معیشتی و اقتصادی است. یکی از راهکارهای اساسی این امر نیز بهره مندی دولت از ظرفیت های عظیم داخلی و همچنین هدایت نقدینگی سرگردان و مخرب به سمت فعالیت های اقتصادی مولد و تضمین شده از سوی دولت است.

از سوی دیگر، بستن راه واردات کالاهای دارای مشابه داخلی یا لوکس، سختگیری در مقابل قاچاق چند ده میلیارد دلاری، عملیاتی کردن دیپلماسی اقتصادی در منطقه و جهان غیرغربی، حساب کشی تولیدمحور و نه سوداگرانه از بانک ها، عملیاتی کردن بودجه و حذف انبوه رانت های پنهان در زیرمجموعه دولت، از جمله تدابیری است که می تواند ضمن تقویت اقتصاد ملی، حربه های جنگ اقتصادی دشمن را کُند و بی اثر نماید.