برای فهم نامه شش فروردین، “رنجنامه” را بخوانید

امروز سی سال از روزی که امام خمینی در نامه عزل آیت الله منتظری خطاب به قائم مقامش نوشت “تاریخ اسلام پر است از خیانت بزرگانش به اسلام”… از آنجا که ساده لوح هستید و سریعاً تحریک می شوید در هیچ کار سیاسی دخالت نکنید، شاید خدا از سر تقصیرات شما بگذرد. دیگر نه برای من نامه بنویسید و نه اجازه دهید منافقین هر چه اسرار مملکت است را به رادیوهای بیگانه دهند.” می گذرد. رنجنامه حاج احمد خمینی که اردیبهشت ۶۸ خطاب به آیت الله منتظری نوشته شده، مکملی است که با بیان ناگفته ها به تبیین ماجرای امام و قائم مقامش و فهم بیشتر نامه ماندگار ششم فروردین کمک می کند. متن کامل رنجنامه یادگار امام در ادامه مطلب، ضمیمه شده است. خواندش را از دست ندهید. در حالی که طی سالهای اخیر عملکرد جناحی دست اندرکاران موسسه نشرو تنظیم آثار امام(ره) مورد اعتراض دلسوزان انقلاب قرار گرفته، اما متاسفانه باید گفت رنجنامه مرحوم حاج سید احمد خمینی یکی دیگر از قربانیان رویکرد سیاسی مسئولان این موسسه است. پس از عزل آیت الله منتظری توسط امام خمینی در ششم فروردین ۱۳۶۸، هنوز برخی سوالات و ابهامات درباره چرایی این عزل در فضای جامعه وجود داشت. حاج احمد خمینی حدود یک ماه پس از عزل آیت الله منتظری نامه مفصل خطاب به او می نویسد و در آن تفصیلا درباره اقدامات آیت الله منتظری و اطرافیانش طی سالهای اخیر و واکنشها و تلاشهای امام سخن می گوید و به ذکر برخی اعترافات سیدمهدی هاشمی می پردازد. این روشنگری تاریخی مرحوم حاج احمدآقا با استقبال گسترده مردم و چهره های سیاسی روبرو می شود. با گذشت بیست و چندسال از نوشتن این رنجنامه و در حالی که موسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی هرساله تعدادی کتاب جدید روانه بازار نشر می کند، طی اقدامی عجیب با عدم چاپ این نامه تاریخی دست به سانسور این سند مهم تاریخ انقلاب اسلامی زده است. از رویارویی تا هم پیمانی سالهای ابتدای دهه هفتاد که آیت الله منتظری با اظهارنظرهای گاه و بیگاه خود می کوشید مجددا خود را در عرصه سیاسی کشور مطرح کند، با موضع گیری اطرافیان امام و بیت ایشان روبرو می شد. اما پس از تکمیل استحاله چپهای خط امامی و طی سالهای بعد از روی کار آمدن دولت اصلاحات این زاویه به مرور کمتر شد. اشتراک در اهداف سیاسی باعث شد جریان حول آیت الله منتظری و بیت او، تعدادی از روحانیون هوادار او که در مجمع محققین و مدرسین جمع شده بودند، مجمع روحانیون مبارز و چپ های خط امامی دوآتشه دهه ۶۰ به وحدت استراتژیک برسند و با فراموش کردن گذشته، با هم همکاری کنند. این وحدت استراتژیک و اشتراک مواضع سیاسی طی سالهای حاکمیت دوم خرداد و دولت های نهم و دهم هم ادامه یافت. طی این سالها آن طیف از جریان اصلاحات که طی سالهای قبل در برابر آیت الله منتظری و اطرافیانش قرار داشت با نادیده گرفتن طردشدن او توسط امام، در کنار او قرار گرفت و به تجلیل از او پرداخت. حتی چهره ای مثل عبدالله نوری که در سال ۶۷ و پس از عزل منتظری توسط امام دیوار حائل بیت او را با بولدوزر خراب کرده بود، به ترویج و تجلیل از او پرداخت و نمایندگان اصلاح طلب مجلس ششم به دیدار او رفتند. این هم پیمانی همچنان ادامه یافت و به طور خاص در سال ۸۸ هم پررنگ تر شد و با طرح دروغ تقلب، خط امامی های دهه۶۰ و اصلاحاتیان دهه ۷۰؛ منتظری را به عنوان پدر معنوی جریان فتنه به رسمیت شناختند، برای فوتش در آذر۸۸ داغدار شدند و سالهای پس از آن هم با چاپ ویژه نامه های متعدد به تجلیل از او پرداختند. در طول این سالها تنها چیزی که گاهی موجب مرزبندی بین آنها می شد، طرح تهمت جعلی بودن نامه ۶/۱ امام خمینی مبنی بر عزل آیت الله منتظری بود. هرگاه چنین ادعایی از جانب آیت الله منتظری یا یکی از منسوبین و اطرافیانش مطرح می شد با عکس العمل موسسه نشر و تنظیم آثار امام مواجه می شد. هرچند که این اواخر و پس از انتشار برخی مصاحبه ها از سوی طرفین، خبرهایی مبنی بر تصمیم آنها برای عدم دامن زدن به ماجراهای سال ۶۸ و دوگانه بیت امام- بیت منتظری به گوش می رسد. عدم چاپ رنجنامه ریشه در کجا دارد؟ موسسه نشر و تنظیم آثار امام طی اقدامی عجیب سالهاست «رنجنامه مرحوم حاج احمدخمینی خطاب به آیت الله منتظری» که در ۹/۲/۱۳۶۸ نوشته شده را چاپ نکرده و حتی این نامه مهم و تاریخی در فروشگاه های این موسسه و غرفه های آن در نمایشگاه کتاب نیز عرضه نمی شود. گفتنی است آیت الله منتظری و تاریخ سازان اطراف او با جعل خاطرات و برخی نقل قولها علاوه بر مخدوش جلوه دادن محتوای این نامه، کوشیده اند این نکته را القاء کنند که مرحوم حاج احمدآقا پس از فوت امام از برخورد با آیت الله منتظری پشیمان شده بود؛ و این مساله را به برخی شخصیت های پیرامون حاج احمدآقا “ که از قضا در زمره همپیمانان استراتژیک دهه اخیر آیت الله منتظری هستند- نظیر سید سراج الدین موسوی منسوب می کنند. مساله ای که نه تنها با واکنشی از جانب منسوبین به بیت امام و موسسه نشر و تنظیم همراه نبوده؛ بلکه متاسفانه عدم چاپ و توزیع رنجنامه مرحوم حاج احمدآقا توسط این موسسه راه را برای سوءاستفاده معاندان خط امام و یادگار ایشان و شایعه سازان هموارتر کرده است.