تشکیل حکومت اسلامی متکی بر امام یکی از اصول اساسی اندیشه اعتقادی و سیاسی انصارالله است

محمد مهدی اسماعیلی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران طی گفتگویی، به توضیح زمینه ها و تاریخچه شکل گیری جنبش انصار الله یمن که در حال مبارزه با متجاوزین سعودی هستند، پرداخته است. متن پیش رو، مکتوب گفتگوی دکتر محمد مهدی اسماعیلی است که در اختیار مخاطبان قرار می گیرد.

-آقای دکتر به عنوان سوال اول لطفا یک تاریخچه ی کلی از جنبش انصارالله و نحوه ی شکل گیری آن بفرمایید.

جنبش انصارالله یمن یکی از جنبش هایی است که متاثر از انقلاب اسلامی در سال های اخیر توانسته نقش موثر و مهمی را در فضای سیاسی یمن ایفا کند.اصالتا این جنبش جزئی از شیعیان زیدیه یمن هستند و زیدی های یمن بخش مهمی از شیعیان بودند که در دوره های مختلف جاهای مختلف حضور داشتند و به تدریج امروزه عمدتا در یمن قرار دارند و تقریبا اکثریت جمعیت یمن در اختیار این گروه از شیعیان آنجاست. گروه انصارالله در بعضی از روایت ها به عنوان حوثی ها خوانده میشود؛ واین متاثر هست از پدر معنوی این جنبش ،آقای حسین بدرالدین حوثی ، که درواقع این لقب برای انصارالله روی انتسابش به آقای حسین عبدالله حوثی برمیگردد که سابق بر این، این جنبش به عنوان” تشکیلات جوانان مومن” فعالیت می کرد و در سال های اخیر این جریان با حضور عبدالملک حوثی با یک پذیرش عمومی روبه روشد وارتباطات آن با تفکر انقلاب اسلامی تقویت شد و همین طور در ادبیات سیاسی منطقه به عنوان یکی از گروه های وابسته به جمهوری اسلامی شناخته میشود.عمدتا فعالیت این جنبش در استان “صعده” است.

-در مورد اتفاقات سال های اخیر یمن و به نوعی انقلاب مردمی این کشور و نحوه ی ظهور وبروز جدید انصارالله در فضای جدید یمن چه تحلیلی وجود دارد و نحوه ی رابطه ی این جنبش با تفکر انقلاب اسلامی به چه نحوی می باشد؟

یک بخش عمده ی محرکان قیامی که در سال۲۰۱۱ در جریان بیداری اسلامی شکل گرفت؛گروه انصارالله و حوثی بودند و علیه آن نظم موجودی که در آنجا شکل گرفته بود و دیکتاتوری آنجا فعالیت کردند. به تدریج با روی کار آمدن معاون علی عبدالله صالح به عنوان رئیس جمهور،فعالیت این گروه گسترش پیدا کرد و با کمیته های مردمی ای که راه اندازی کردند به تدریج در اعتراض به حاکمیت موجود مناطق مختلف ومراکز نظامی یمن را در اختیار گرفتند. ازسال۲۰۱۵ که رئیس جمهور وقت یمن استعفا داد و به عربستان سعودی گریخت،گروه های حامی انصار الله و خود این جریان،پایتخت را در اختیار گرفتند و توانستند تقریبا مهم ترین جریان سیاسی فعال در عرصه ی یمن باشند. در سال های اخیر ارتباطاتی که بین جریان حوثی،انقلاب اسلامی و تفکر امام وجود دارد،به شدت تقویت شده و در همین دوره های آموزشی ای که در همان تشکل برگذار می کنند، انقلاب اسلامی را به عنوان یکی از دروس اعتقادی شان آموزش میدهند و خود محمد بدرالدین حوثی این آموزش را انجام میداد و در تمام این مدت بحث انقلاب اسلامی مهم ترین جریان الهام بخش برای این جریان فکری بوده است. نکته ی بعدی که وجود دارد و موجب تبلیغات وسیعی می شود بحث شیعی بودن این گروه است. این گروه جز گروه های شیعه مذهب هستند؛درست است زیدی هستند ولی زیدی ها خیلی به لحاظ فکری،تقارن فکری بالایی با شیعیان اثنی عشری دارند و نکته ی مهم تر اینکه در یمن در صف مقدم مقابله با وهابیت و تفکری که آل سعود و وهابیت درشبه جزیره ی عربستان دنبال میکند،در خط مقدم مقابله با آن جریان قراردارند و چون این موضوع در آن ناحیه خیلی برجسته شده ،عربستان با شبکه ی رسانه ی وسیعی که در اختیار دارد،جریان فکری متاثر از انقلاب اسلامی را به یک گروه نظامی سازمان یافته از طرف ایران برای از بین بردن هژمونی عربستان تعبیر می کند که این تعبیر، تعبیر غلطی است.

-در واقع شما معتقدید جدا از بحث میدانی پایه تقارب انصارالله با جمهوری اسلامی را مباحث اندیشه ای تشکیل می دهد؟

بله همینطور است. جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی، یک آموزه ی جریانی و فکری است و طبیعی است که بتواند مخاطب خود را پیدا کند، طبیعتا سرزمین هایی مثل یمن،زمین های مستعدی هستند که بذر انقلاب اسلامی بهتر آنجا شکوفا می شود و این چیزی جز وابستگی فکری و فرهنگی نیست و اگر ارتباطات دیگری باشد بر اساس این فضا و این تقارب فکری و گفتمانی شکل گرفته است. به این دلایل این جریان یک جریان قوی می باشد که اصل فکریشان، موضوع امامت و حکومت اسلامی می باشد. تشکیل حکومت اسلامی متکی بر امام یکی از اصول اساسی اندیشه ی اعتقادی و سیاسی زیدیه است و امامت را به عنوان جزئی از اصول دینی خودشان دارند؛به همین دلیل برای برپایی حکومت و نظام مبتنی بر امام تلاش میکنند؛ البته تلاش هایشان طبق تعالیم زیدیه تلاش هایی مسالمت آمیز است ولی حق دفاع را برای خودشان ثابت می دانند.به شدت مردم مقاومی هستند؛در این پنج سال اخیر که رژیم عربستان این شیعیان و مسلمانان مظلوم یمن را از زمین و هوا زیر گلوله و آتش برده این مردم با دلاوری بسیاری از مرزهای خود دارند دفاع میکنند. تمام این قدرت های خارجی اعتلاف سعودی،اعتلاف غربی آمریکا همه بسیج شده اند که بندر الحدیده که بسیار کلیدی و حساس است را از این گروه بگیرند ولی نتوانسته اند.

-به نکته ی مهمی اشاره کردید. وضعیت وخیم انسانی یمن به حدی از بحران رسیده است که حتی بسیاری از نهادهای بین المللی که عمدتا اغراض سیاسی نیز دارند به بزرگترین قحطی قرن در این کشور اشاره کرده اند.وضعیت انسانی یمن را چگونه می بینید؟

بله متاسفانه حملات بی رحمانه ائتلاف متجاوز به یمن در کنار محاصره کامل این کشور وضعی از بحران را در این کشور رقم زده است که در سال های اخیر بی سابقه بوده است. در همین زمینه یکی از بحران های اصلی در این کشور بحث آب می باشد که مسائل عدیده ی بهداشتی از جمله گسترش بیماری های صعب العلاجی مانند وبا را باعث شده است و این مساله حرف ما نیست و حرف بسیاری از نهادهای بین المللی است. طبق گزارشی که چندی پیش یونیسف آن را منتشر کرد حدود ۱۶ میلیون یمنی به آب سالم دسترسی ندارند.خوب این واقعا یک فاجعه است که ابعاد آن فراتر از حدانتظار است.شما ببینید عکس هایی که از کودکان یمنی بر اثر سوءتغذیه هرروز در فضای مجازی منتشر می شود.خوب این ها مسائلی است که نمی توان به راحتی از آن گذشت.این امر که نزدیک به ده میلیون کودک یمنی مبتلا به بیماری هایی مانند وبا هستند مسائلی است که واقعیت امروز جنایات سعودی است که نهادهای بین المللی هم بر آن صحه گذاشته اند اما متاسفانه همتی از سوی این نهادها برای رفع این بحران دیده نمی شود.

-ممنون آقای دکتر،اگر نکته ای پیرامون آینده یمن و چشم انداز تحولات آن دارید بفرمایید.

بله.در فضایی که شکل گرفته و دارد به سمت جلو می رود میبینیم که معادلات منطقه به نفع این گروه انقلابی در حال شکل گیری است و ما میتوانیم امیدوار باشیم که در پس صلح پایداری که در یمن شکل میگیرد این گروه از مسلمانان انقلابی سهم مهمی را در حوزه ی مدیریت سیاسی آنجا بدست بیاورند. برخلاف میل ارتجاع عربی،غربی و صهیونیستی و به دلیل موقعیت استراژیک یمن در باب المندب که درواقع آبراه فوق العاده مهم و حیاتی برای اقتصاد همه ی دنیا به ویژه اقتصاد عربستان سعودی و بسیاری از کشورهای دیگراست، این مهم به عنوان یک نقطه ی اتکا وکلیدی برای اندیشه ی مقاومت در منطقه در این پازل قرار خواهد گرفت. و امیدواریم که انشاالله جوانان یمنی با الهامی که از انقلاب اسلامی، شهدای ما، امام(ره) و رهبرانقلاب گرفتند این مسیر آزادی و آزادگی را ادامه بدهند و بتوانند در کشور یمن در این سرزمین تاریخی، که یکی از مستعدترین سرزمین ها برای اشاعه ی تفکر مقاومت است،بیش از گذشته موفق باشند.