علی خضریان:
سوگند به قلم و آنچه می‌نویسند

0 ۵۹
علی خضریان: در باب سوگند الهی به قلم و آنچه می‌نویسند: «ن وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُونَ» (سوره قلم آیه ۱) ناگفته پیداست که هر نوشته‌ای در منطق قرآنی نه تنها حائز تقدس نیست، بلکه به قول آیت‌الله جعفر سبحانی می‌تواند آفت ایمان و اخلاق باشند و باید طعمه آتش شوند. اما قلم و نوشته‌ای که هدایت‌گر است و راه صحیح زندگی را برای انسان می‌آموزد و اخلاق و فضائل را احیا می‌کند، حتماً مشمول این سوگند الهی است.حرفه و قلم خبرنگاری نیز در چنین منطقی تعریف می‌شود و در صورتی تقدس پیدا می‌کند که خود را تابع گفتمان و جهان بینی فراگیری بداند که احکام، اصول و ارزش‌های اسلامی را در سایر ابعاد زندگی بشر نیز تحت تاثیر قرار داده و چارچوب وظایف فرد مسلمان را در آن قالب روشن ساخته است و تکلیف خبررسانی را در ذیل جهان بینی و پارادایم تفکر، اخلاق و اصول اسلامی می‌داند.چرا که ارزش‌های اسلام، جزیره‌های جدا از هم نیستند که هر یک را فارغ از دیگری و به گونه‌ای مطلق بتوان مبنای عمل قرار داد. اسلام مجموعه‌ای به هم پیوسته از هنجارها و اصول و فلسفه‌هاست که هر یک مکمل دیگری است. برخلاف تصوری که در غرب از مفهوم و واژه دین وجود دارد، اسلام دامنه کامل زندگی و تجربه بشری در سطوح خرد و کلان را در بر می‌گیرد و همانگونه که در آیه‌ای دیگر از کلام وحی تأکید شده است: «امروز برایتان دین را کامل کردم» (سوره مائده آیه ۳) اسلام شیوه زندگی و دین کامل است و در حقیقت فرهنگ جامعی است که شکل و الگوی فراگیر زندگی به شمار می‌رود.
به دلیل فراگیری این الگو، یک مسلمان همواره به صورت هدفمند زیست می‌کند و هیچ گونه عملی خارج از چهارچوب گفتمانی اسلامی نیست. حتی عمل فرد مسلمان پیش از آنکه به منصه ظهور و دنیای خارج برسد، در عالم قصد و اراده و نیت نیز مستحق ثواب و یا عقاب است تا جایی که حتی برای نیت و اراده جایگاهی فراتر از عمل دیده شده است. انسان مسلمان همواره مقید به حدود الهی است و مجاز نیست از آن حدود تخلف ورزد: «اینها حدود الهی است پس متعرض آنها نشوید» (سوره بقره، آیه ۲۲۹) و یا «اینها حدود الهی است پس نزدیک آنها نشوید» (سوره بقره، آیه ۱۸۷) حدود الهی مرزبندی‌ها و حوزه مشخص شده وظایف و بایدها و نبایدهای کلی و شاملی است که انسان بایستی بر آن اساس زندگی روزمره فردی و اجتماعی خود را سامان دهد و حکومت اسلامی نیز بایستی زمینه‌های رعایت آن حدود را فراهم و تسهیل سازد.اگر بپذیریم اصل کلی در زندگی انسان مسلمان از خدا بودن و به سوی خدا رفتن است. «الی الله مرجعکم جمیعاً» (سوره مائده، آیه ۴۸) تمامی نیات و اعمال مسلمان بایستی در راستای دستورات خداوند و در جهت کسب رضایت پروردگار و منطبق با خواست خداوند باشد. از جمله این اعمال فرآیند خبررسانی در جامعه اسلامی است که آن هم در ذیل اصلی کلی به نام اصل انطباق با اوامر الهی قرار می‌گیرد.بنابراین خبر و خبررسانی را نیز باید در سایه تلاش برای کسب رضایت و تحقق خواست خداوند پی گرفت و نگاه تک بعدی به هر یک از اصول اخلاقی اسلام می‌تواند خود هدایت کننده به سوی گمراهی باشد.
تجربه چند سالی کار خبری و مطالعه کتب و مقالات مرتبط در این موضوع این باور را حاصل کرده که سرفصل‌های کلی همچون حق مداری، عدالت، تقوا و اصلاح جامعه خطوط پیوند اصول و تأکیدات اخلاقی اسلام در امر خبررسانی محسوب می‌شوند و بدین سان خبررسانی در راستای اصول اسلامی و در جهت روشن ساختن حقیقت از جمله بهترین کارها در جامعه اسلامی است.ضمن اینکه خبرنگاران از آنجا که امانت‌دار مخاطبان در کسب، حفظ و انعکاس اطلاعات و اخبار هستند؛ بایستی در راه این امانت‌داری از هیچ چیز دریغ نورزند چرا که اهمیت رساندن پیام تا بدین جاست که قرآن کریم خود را بلاغ می‌داند و می‌فرماید: «هذا بلاغ للناس» (سوره ابراهیم، آیه ۵۲) و خداوند همان جا که رسالت پیامبران را خبررسانی و تبلیغ بیان می‌دارد، بر شجاعت مبلغان و پیام رسانان تأکید می‌کند و می فرماید: «الذین یبلغون رسالات الله و یخشونه لا یخشون احداً الاالله و کفی بالله حسیبا» (سوره احزاب، آیه ۳۹) آنان که پیام‌های پروردگار را به مردم می‌رسانند و از خداوند فقط خشیت دارند و از هیچ کس دیگر واهمه‌ای ندارند و خدا را برای آنان بس است.لذا منصب والای امانتداری مردم ایجاب می‌کند که خبرنگار دارای شجاعت و نیز شرافت حرفه‌ای باشد و در راه ایفای رسالت حرفه‌ای خود، از هیچ کوشش و تلاشی دریغ نورزد و نیز تلاش مقدس خود را با هیچ شائبه‌ای درنیامیزد.از این‌رو صرف تلاش جهت کسب و ارائه اخبار، امری مقدس و قابل تقدیر است که خداوند بر آن پاداش خیر می‌دهد. زیرا این تلاش در واقع جهت ادای دین، وفای به امانت و اجرای دستور خداوند است.
اکنون بجاست روز ۱۷ مرداد که مزین به عنوان روز پاسداشت از خبرنگاران است را به همه زحمت‌کشان عرصه خبر و رسانه تبریک عرض کنم. و حرکت در جهت رسیدن به مقام حق‌مداری و عدالت‌خواهی برای اصلاح جامعه که موجب تقدس قلم و آنچه می‌نویسد، خواهد شد را برای آن عزیزان و خویش آرزومندم.
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.