سابقه طولانی توهین به مقدسات در غرب

به تازگی اخباری مبتنی بر اقدامات اسلام ستیزانه توسط جریان های راست گرای افراطی در چند کشور اروپایی منتشر شده که آتش خشم مسلمانان را برافروخته است. اینگونه اقدامات اسلام ستیزانه اقدام تازه ای نیست و با نگاهی به تاریخچه و سابقه اینگونه رفتار می بینیم که اینگونه رفتارهای افراطی و موهن در دنیایی که به آزادی بیان مشهور شده است مسوبق به سوابقی طولانی است.

اقدام وقیحانه ای که اخیراً در سوئد انجام شد، مستلزم پاسخی مناسب از سوی دستگاه دیپلماسی کشورمان است. وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران باید با صراحت و قاطعانه به چنین هتک حرمتی واکنش نشان دهد تا حداقل در آینده شاهد چنین اقداماتی نباشیم.

از سلمان رشدی تا ونگوگ
اگر بخواهیم به جریان تاریخی ماجرا نگاهی بیندازیم، قدیمی ترین و نام آشنا ترین اقدام اینچنینی مربوط به سلمان رشدی در سال ۱۳۶۷ هجری شمسی بوده است، سالی که این نویسنده ملحد بریتانیایی- هندی کتاب ضد اسلامی «آیات شیطانی» را نوشت و در آن شخصیت پیامبر اسلام (ص)، صحابه و همسران وی را در قالب انسان های دیگر اما با همان نام یا نام های مشابه، مورد اهانت قرار داد و در همان سال امام خمینی (ره) حکم کشتن وی را صادر کرد و این فتوا تا به امروز بر قوّت خود باقی است.

رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در سال ۱۳۸۳ حکم امام خمینی (ره) را غیرقابل تغییر خواند. از همان سال به بعد افراد و رسانه های متعدد دیگری اقدام به چنین کاری کردند و به نوعی این جریان از همان سال ها ادامه پیدا کرد.

پس از اقدام توهین آمیز سلمان رشدی، تئودور ون گوگ (از نوادگان برادر ونسان ون گوگ) که یک فیلمساز و روزنامه نگار هلندی بود فیلمی با نام «تسلیم یا مطیع» ساخت که در آن به اسلام به عنوان عامل اصلی سرکوب زنان مسلمان پرداخته می شود و شخصیت اصلی این فیلم یک دختر مراکشی است. به همین دلیل پس از ساخت آن تجمعات اعتراضی بسیاری درکشورهای افریقایی و خصوصاً در مراکش رخ داد؛ این فیلمساز هلندی مدتی بعد از ساختن این فیلم در سال ۲۰۰۴ میلادی (۱۳۸۳ هجری قمری) توسط یک جوان ۲۷ ساله مراکشی ترور شد و به قتل رسید.

وقتی دانمارک آتش خشم مسلمانان را شعله ور می کند
در سال ۲۰۰۵ میلادی (۱۳۸۴ هجری قمری) برای اولین بار یک مجله دانمارکی در اقدامی هدفمند، کاریکاتورهای موهنی از پیامبر (ص) منتشر کرد. به بهانه ی آزادی بیان این کاریکاتورها در مطبوعات دانمارک چاپ و در فضای مجازی به سرعت پخش شد. پس از چاپ این کاریکاتور به سفارتخانه های دانمارک در سراسر جهان حمله شد و در جریان درگیریها عده زیادی کشته شدند.

با محوریت این کاریکاتورها یکسال بعد یعنی سال ۲۰۰۶ میلادی (۱۳۸۵ هجری قمری) فیلم مستند کوتاه «فتنه» توسط یک فیلمساز هلندی ساخته شد. شروع این مستند، تصویری از صفحات قرآن کریم است که با تصویری از کاریکاتور موهن آغاز و در آن به آیات قرآن و شخصیت پیامبر(ص) توهین می شود.در انتهای فیلم نیز، از مسلمانان خواسته می شود که این آیات را خودشان از قرآن پاره کرده و دور بریزند و جلوی گسترش اسلام را بگیرند. فیلم با این جمله به پایان می رسد: «stop islamization». این فیلم در سکانسی، داستان را به جریان کشته شدن کارگردان فیلم «تسلیم» گره می زند و آشکارا خود را ادامه دهنده جریان هتک حرمت، نشان می دهد.

خیلی زود این فیلم و کاریکاتورهای موهن، رسانه ای شدند و مردم مسلمان دنیا به خشم آمدند و تظاهرات های اعتراضی در جهان علیه کشور دانمارک صورت گرفت. برخی مقامات کشورهای اسلامی واکنش نشان دادند و تعدادی از کشورهای اسلامی علیه کالاهای دانمارکی، تحریم وضع کردند. در ایران هم علاوه بر تظاهرات، چند اقدام ابتکاری صورت گرفت و برخی از شرکت های بزرگ دانمارکی، تحریم شدند. رهبر معظم انقلاب هم همان سال (۱۳۸۵) را به نام «پیامبر اعظم (ص)» نامگذاری و بسیاری از مراجع عظام تقلید مثل آیت الله صافی گلپایگانی، آیت الله نوری همدانی، آیت الله مکارم شیرازی و… نسبت به این ماجرا واکنش نشان دادند و این اقدام را محکوم کردند.

به نام ۱۱ سپتامبر به کام یک کشیش آمریکایی
در سال ۲۰۱۰ میلادی (۱۳۸۹ هجری قمری) همزمان با نهمین سالگرد حادثه ۱۱ سپتامبر عده ای از افراطی گرایان آمریکا اقدام به سوزاندن قرآن کریم کردند و خشم بسیاری از مسلمانان را برانگیختند. با این اقدام، توجه به قرآن میان مردم دنیا، افزایش یافت و فروش قرآن کریم، در کشورهای غربی، رشد چشمگیری پیدا کرد. در همان سال جدال های مختلفی پیرامون قرآن سوزی صورت گرفت. جرقه اصلی این قرآن سوزی توسط کشیش تری جونز زده شد ولی وقتی با مخالفت های افراد و نهادهای متعددی مبنی بر برنامه قرآن سوزی مواجه شد روز ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۰ گفت: «ما قطعاً قرآن سوزی نخواهیم داشت؛ نه امروز، نه هیچ وقت دیگر» اما در اسفند ۸۹ اقدام به سوزاندن قرآن در کلیسایش نمود که واکنش شدید اعتراضی مسلمانان مواجه شد. به فرموده قرآن «آنان می خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش کنند و حال آن که خدا گرچه کافران را ناخوش افتد، نور خود را کامل خواهد گردانید».(صف -۶۱).

یکسال بعد یعنی سال ۲۰۱۱ میلادی (۱۳۹۰ هجری قمری) جری تونز، کشیش ضد اسلامی آمریکایی که پیش از این هم اقدام به سوزاندن قرآن در کلیسای خود کرده بود فیلم «برائت از مسلمانان» را ساخت. انتشار قسمت هایی از این فیلم با دوبله عربی در برخی شبکه ها و سایت های مصری، بازتاب جهانی یافت و تظاهرات و اقدامات خشمگینانه مسلمانان، این بار سفارت خانه های آمریکا را مورد هدف قرار داد.

حملات مرگبار به دفتر شارلی ابدو
در ژانویه ۲۰۱۵ (۱۳۹۴ هجری قمری) مجله فرانسوی «شارلی ابدو» بار دیگر کاریکاتورهای موهنی نسبت به پیامبر اسلام (ص) منتشر کرد و پس از انتشار آن، دفتر این مجله در پاریس مورد حمله قرار گرفت و در جریان این درگیری ۱۷ نفر که ۱۲ نفر آنها کارکنان این نشریه فرانسوی بودند -از جمله کاریکاتوریست این مجله که توهین کرده بود- کشته شدند.

نکته جالب توجه اینکه سلمان رشدی، همان کسی که به نوعی آغاز کننده این جریان در دوره معاصر بود هم از اقدام این نشریه حمایت کرد وگفت: «مسلمانان باید با کاریکاتورهای موهن از شخصیت های مورد احترام خود، کنار بیایند.»

مشابه چنین اقداماتی در طول این سال ها همچنان ادامه داشت و هراز گاهی خبرهایی از کشورهای اروپایی و آمریکایی مبنی بر توهین به اسلام و پیامبر اسلام (ص) به گوش می رسید اما در همین روزهای اخیر، چند اقدام مشابه که با هم به صورت همزمان رخ داد یکبار دیگر مسلمانان را خشمگین و عصبانی کرد.

ابتدا عده ای از راست گرایان افراطی در شهر مالمو سوئد به قرآن اهانت کردند و نسخه ای از آن را سوزاندند. نکته قابل توجه اینکه راسموس پالودن، رهبر یکی از احزاب افراط گرای دانمارک، برای برپایی تظاهرات و سوزاندن قرآن در سوئد فراخوان داده و قرار بود خود در این تظاهرات شرکت کند، اما نیروهای امنیتی سوئد از ورودش به این کشور جلوگیری کردند بنابراین می بینیم که یکبار دیگر ردپای دانمارک در این جریان دیده می شود.

پس از این اتفاق در سوئد، یک گروه اسلام ستیز در نروژ تجمعی ضداسلامی برگزار کردند و در جریان این تجمع دست به هتک حرمت قرآن و پیامبر اسلام (ص) زدند این درحالیست که نروژ سال گذشته هم بار دیگر هتک حرمت به قرآن کرده بود و اعتراض بسیاری از مسلمانان جهان را برانگیخته بود. در تازه ترین اقدام این جریان اسلام ستیزانه هم مجله فرانسوی شارلی ابدو که پیش از این نیز سابقه انجام چنین اقدامات وهن آمیزی را داشته و به بخشی از آنها اشاره شد اقدام به بازنشر کاریکاتورهای موهن خود کرد و نویسنده سرمقاله آن هم نوشت «این تصاویر به تاریخ تعلق دارد، و تاریخ را نه می توان دوباره نوشت و نه پاک کرد» گفتنی است که این اقدام در آستانه برگزاری دادگاه رسیدگی به اتهامات ۱۴ فرد متهم به همدستی در حمله به تحریریه «شارلی ابدو» و دو حمله ای که در روزهای پس از آن روی داد، صورت گرفت.

واکنش علما و مراجع نسبت به بی حرمتی ها
مجموع این اقدامات اسلام ستیزانه و وهن آمیز اخیر موجب شد که شخصیت های اسلامی داخلی و خارجی بسیاری نسبت به آن واکنش دهند؛ آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه و رئیس هیئت امنای جامعه المصطفی العالمیه در بیانیه ای که به منظور محکوم کردن این اقدام نوشت بیان کرد: «جسارت به قرآن کریم جز برآمده از کینه شیطانی و فرهنگ دیو صفتانه نخواهد بود، اسلام و دانشمندان مسلمان همواره بر تعامل و تعایش حکیمانه میان انسان ها و حوار میان ادیان الهی و احترام به مقدسات آن تأکید ورزیده اند، اکنون که ندای اسلام عزیز در جهان طنین افکن و پرچم آن در اهتزاز است، مستکبران و گروه های بی منطق و عقل ستیز و خرد سوز در سایه ترس وانفعال به جنگ با روشنایی و پیکار با ارزش های انسانی و الهی دست آلوده کرده اند غافل از آنکه ومکروا ومکر الله والله خیر الماکرین ویریدون لیطفئوا نورالله بافواهم والله متم نوره.»

جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم در بیانیه ای با اشاره به اهانت اخیر غربی ها به قرآن کریم نوشت: «اقدامات ضد اسلامی جنون آمیز در بستر یک منطق آمریکایی شکل گرفته و آن خطر ظهور تمدن اسلامی و بر هم خوردن نظم جهانی آمریکایی است. جامعه مدرسین حوزه علمیه قم این اقدام شنیع و همچنین بازنشر کاریکاتورهای اهانت آمیز نسبت به رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را محکوم می کند و اعلام می دارد که ما در مقابل اسلام هراسی و اسلام ستیزی منفعل عمل نخواهیم کرد و بااراده بیشتری به تعمیق و ترویج معارف قرآنی خواهیم پرداخت. نور پر فروغ قرآن و شکوه و عظمت این مصحف شریف که سرشار از معارف الهی و انسانی است با جان و نفوس مسلمین گره خورده است و هرگز خاموش نخواهد شد.»

سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی هم به همین بهانه، بیانیه ای صادر کرد و در بخشی از آن نوشت: «زشتی این کار جاهلانه هنگامی آشکارتر می شود که بدانیم قرآن کریم، تنها کتاب آسمانی است که به بیانی آشکار از پیامبران بزرگ الهی، چون ابراهیم، موسی و عیسی علیهم السلام یادکرده و اهانت به هر یک از ایشان را اهانت به همه پیامبران شمرده است.»

حجت الاسلام خسروپناه، استاد حوزه و دانشگاه هم در پی هتک حرمت قرآن کریم در کشور سوئد پیامی صادر کرد و در بخشی از آن نوشت: «حادثه دلخراش توهین به قرآن مقدس در سوئد و در منظر پلیس این کشور توسط عده ای از مستبدان فاشیستی، باعث جریحه دار شدن مسلمانان جهان گردید. این عمل غیر اخلاقی و غیرعقلانی، شیوه دیگر فاشیستهای مدرن برای اسلام ستیزی بعد از تشکیل داعش در غرب و جنایت آن در شرق است.»

این پیام ها و بیانیه ها تنها بخشی از واکنش های مسلمانان داخل ایران نسبت به وقایع اخیر بود اما این واکنش ها وبیانیه ها فقط محدود به ایران نیست و همه کشورها از رخ دادن چنین اتفاقاتی اظهار تأسف کردند و واکنش نشان دادند؛ به عنوان نمونه «احمد الطیب» شیخ الازهر مصر در بیانیه ای که در صفحه فیس بوک خود منتشر کرد نوشت: «کسانی که جرأت کردند و جنایت سوزاندن قرآن کریم را مرتکب شدند باید بدانند که این جنایات از همه لحاظ یک تروریسم وحشیانه و نژاد پرستی نفرت انگیزی است که همه تمدن های بشری از آن به دور هستند، و هیزمی برای آتش تروریسم است که شرق و غرب از آن رنج می برند.» علی ارباش رئیس امور دینی ترکیه هم با تأکید بر اینکه اهانت به قرآن کریم در اروپا نشان دهنده از بین رفتن عقل است، آن را دلیل آشکاری بر تبدیل شدن اسلام هراسی به دشمنی با اسلام دانست.

سخن را با بخشی از سخنان آیت الله جوادی آملی، مفسر قرآن و از مراجع عظام تقلید پایان می بریم؛ وی در یکی از همایش هایی که با موضوع «قرآن کریم و مسائل جهان معاصر» سخنرانی کرده بود گفت: پیامبر (ص) در آیه ۳۰ سوره فرقان این ندا را دادند «یا رب ان قومی اتخذوا هذا القران مهجورا» در حالی که این آیه شریفه به مساله مهجوریتی اشاره دارد که پیامبر از آن سخن می گوید. مهجورا یعنی متروکا و محجور از ریشه حجر به معنای هذیان است. اینکه گفته شد «ان الرجل لیحجر» یعنی این مرد هذیان می گوید. آنکه در دانمارک حرف زند و قرآن را مهجور و یا محجور کرده است هذیان می گوید. آنان یک جنگ همه جانبه را بر علیه قرآن و اسلام آغاز کرده اند ما هم باید در دو جبهه بجنگیم هم باید با هجر و متروک شدن قرآن و هم با حجر و هذیان گویی علیه آن بجنگیم چون از دو جبهه دشمن حمله می کند و ما از این ۲ جبهه آسیب می بینیم آمادگی در این دو جبهه ضروری است. هتک پیامبر (ص) مساوی با هتک قرآن است. کسی که قرآن و پیامبر را ۲ حقیقت جدا از هم می بیند احول است. آن ۲ جز یک حقیقت بیش نیستند. همین یک حقیقت است که به صورت قرآن و به صورت انسان یعنی پیامبر (ص) جلوه می کند.