اعلام پایان برجام توسط مسببین خسارت محض
مرگ برجام زمانی رقم خورد که امضای ظریف پای توافقی سست، یک طرفه و سرشار از مشکلات ساختاری ثبت شد اما غرب گرایان که نمیخواستند این واقعیت را قبول کنند و با بستن دهان منتقدان، شکایت، برچسب زنی و جنگ روانی مانع از شنیدن انتقادات می شدند حالا با پتک واقعیات مواجه شده اند.
بعد از اینکه اروپا نیز رسما به کمپین فشارحداکثری آمریکا پیوست و اقدام به عملیاتی کردن فرایند مکانیزم ماشه کرد مشخص شد که صبر غرب گرایان به امید اروپا هم همانگونه که پیش بینی میشد واهی بوده است.
حالا وزیر امور خارجه توئیتی تند نوشته و خطاب به اروپایی ها گفته: شما هیچ موقعیت برتر اخلاقی و حقوقی ندارید! سه کشور اروپایی باقی مانده برجام را فروختند تا از تعرفه های جدید ترامپ رهایی پیدا کنند.
ظریف در حالی انتظار داشته که غربی ها به اخلاق و حقوق پایبند باشند که حداقلی از تجربه در مذاکرات دوره اصلاحات با اروپایی ها همین موارد را ثابت کرده بود و نیازی به چنین هزینه های هنگفتی برای کشور نبود.
در این توئیت آمده است: (خبر باج دادن اروپا برای) جلب رضایت ایالات متحده تائید شد. سه کشور اروپایی باقی مانده برجام را فروختند تا از تعرفه های جدید ترامپ رهایی پیدا کنند. دوستان من، این کار فایده ای نخواهد داشت. فقط اشتهای وی را تندتر می کنید.
وی ادامه داد: قلدر دوره دبیرستان را به خاطر نمی آورید؟ اگر می خواهید شرافت خودتان را بفروشید، به همین مسیر ادامه بدهید ولی برای خودتان موضع برتر اخلاقی و حقوقی قائل نباشید. شما چنین موقعیتی ندارید.
ظریف در حالی کشورهای غربی را ملامت می کند که پیشتر باید خود را بابت رفتن در این مسیر واهی ملامت میکرد.
حسن روحانی هم دیروز نتوانست خشم خود نسبت به بی عملی سابق و همراهی امروز اروپا با آمریکا را مخفی کند. روحانی اروپایی ها را ترسو معرفی کرد و از آنها خواست تا از ملت ایران عذرخواهی کنند.
رئیس جمهور روز گذشته در جلسه هیات دولت خطاب به آمریکا و اروپا با تاکید بر اینکه در مشکلات منطقه ندمید، اظهار داشت: اروپایی ها می گویند در مسأله هسته ای، ایران گام پنجم را برداشته، ما هم باید گام برداریم. گامی که شما باید بردارید، بازگشت به تعهدات تان است. این را به صراحت به شما گفتیم و در روزهای اخیر هم به ۲ نفر از رهبران اروپا به صراحت گفتم، آنچه انجام دادیم، اولا قابل بازگشت است و ثانیا هر کاری در هسته ای انجام می دهیم با نظارت آژانس بین المللی اتمی است. بنابراین اینکه ادعا می کنید ایران دنبال سلاح هسته ای است و ما نخواهیم گذاشت، اینگونه حرف ها بی اساس و واهی و لاطائل است، لطفا تکرار نکنید و کنار بگذارید. درباره کشوری که پادمان و پروتکل الحاقی را اجرا می کند و نمایندگان و بازرسان آژانس براحتی در اینجا حضور دارند و دوربین های شان در مراکز غنی سازی ما قرار دارد، اینگونه حرف ها چه معنایی دارد؟
این صحبت های روحانی درحالی است که آمریکا از ۱۸ اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شده و رئیس جمهور به امید اروپا و ایجاد یک کانال مالی کوچک توسط این کشور در قبال محدودیت های وسیع ایران در برجام مانده است. او حتی در صحبت های انتقادی خود خطاب به اروپا بازهم به انها اطمینان خاطر میدهد که گام های ایران قابل بازگشت است. این انفعال بارها مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفته است. حتی قبلا روزنامه واشنگتن پست هم بی عملی دولت ایران را باعث جری تر و زیاده خواهی بیشتر غرب معرفی کرده بود.
رئیس جمهور خطاب به طرف های اروپایی تاکید کرد: اگر قدم اشتباهی بردارید، ضرر خواهید کرد، راه درست را انتخاب کنید و راه درست این است که به برجام بازگردید.
روحانی با بیان اینکه این آقای نخست وزیر در لندن، نمی دانم چه جوری فکر می کند که می گوید برجام را کنار بگذاریم و طرح ترامپی را اجرا کنیم، خاطرنشان کرد: ترامپ جز نقض عهد و زیر پا گذاشتن قانون و مقررات بین المللی چه کاری کرده است؟ روحانی ادامه داد: کجا توانستید کاری کنید؟ شما ۳ کشور اروپایی و همه کشورهای اروپایی یک نمونه بیاورید و بگویید در یک مورد چه کردید که دل مان گرم شود و بگوییم برای برجام هم بلد هستید یک کاری انجام دهید. شما هیچ جا نتوانستید کاری کنید. رئیس جمهور تاکید کرد: از مردم ایران به خاطر ناتوانی، ضعف و ترس تان در برابر آمریکا عذرخواهی کنید. شما را باز هم به برجام دعوت می کنیم.
رهبر معظم انقلاب- ۱۹ بهمن ۹۷- در دیدار فرماندهان و جمعی از کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش این اتفاقات را گوشزد کرده بودند: «به مسئولان توصیه می کنم به اینها (اروپایی ها) هم اعتماد نکنند البته نمی گوییم با آنها مراوده نداشته باشیم بلکه با چشم بدبینی به اروپایی ها نگاه کنید. درباره امریکا هم از چند سال قبل و در مذاکرات هسته ای، هم در جلسات خصوصی و هم در جلسات عمومی مکرر به مسئولان می گفتم به امریکایی ها اعتمادی ندارم و شما هم به قول و حرف و لبخند و امضای آنها اعتماد نکنید. اکنون نتیجه این شده است مسئولانی که آن روزها مذاکره می کردند، خودشان می گویند امریکا غیرقابل اعتماد است. باید از اول این را تشخیص می دادند و بر این مبنا حرکت می کردند.»
همچنین رهبر انقلاب در دیدار با کارگزاران نظام شروط مهم ایران برای ادامه برجام با اروپا را به شرح زیر اعلام کرده بودند اما این شروط هم مانند شروط مذاکرات برجامی توسط غرب گرایان نقض شدند:
*۳ کشور اروپایی در ۱۳-۱۴ سال قبل یک بدعهدی بزرگی کردند در مذاکرات هسته ای سال ۸۳-۸۴، قول دادند و عمل نکردند، باید ثابت کنند امروز آن بی صداقتی و بدعهدی آن روز را نخواهند داشت.
* در دوسال گذشته آمریکا بارها برجام را نقض کرده است و اروپایی ها ساکت مانده اند. اروپا باید آن سکوت را جبران کند.
* آمریکا قطعنامه ی ۲۲۳۱ را نقض کرده است؛ اروپا باید یک قطعنامه علیه نقض آمریکا، صادر کند.
*اروپا باید متعهد شود که بحث موشکی و منطقه ای جمهوری اسلامی را مطرح نخواهد کرد.
* اروپا باید با هر گونه تحریم جمهوری اسلامی مقابله کند و مقابل تحریم های آمریکا صریح بایستد.
*اروپا باید فروش کامل نفت ایران را تضمین کند. چنانچه آمریکایی ها توانستند به فروش نفت ما ضربه بزنند، باید بتوانیم آن مقدار نفت که می خواهیم بفروشیم. اروپایی ها به نحو تضمین شده ای باید جبران کنند و نفت ایران را خریداری کنند.
*بانک های اروپایی باید تجارت با جمهوری اسلامی را تضمین کنند. ما با این سه کشور دعوا نداریم، اما اعتماد نداریم به آن ها؛ آن هم متکی است به سابقه شان.
حالا میتوان پرسید آیا غرب گرایان که تشت رسوایی آنها خیلی وقت است افتاده بابت این همه نقض خطوط قرمز و تحمیل خسارت به کشور محاکمه خواهند شد؟
گفتنی است فرانسه، انگلیس و آلمان سه شنبه در یک بیانیه مشترک مکانیسم حل اختلاف در برجام، موسوم به «ماشه» را به دلیل آنچه «نقض توافق از سوی ایران» خواندند، فعال کردند.
مکانیسم حل اختلافات برجام (مکانیسم ماشه) یک روند مذاکره و گفت وگو میان اعضای برجام است که با ارجاع گزارش اختلافی از سوی یکی از طرف های برجام به کمیسیون مشترک آغاز می شود و برای چند مرحله با زمان های قابل تمدید در نظر گرفته شده است.
بر اساس تواق نهایی ۲ بند ۳۶ و ۳۷ که مربوط به سازوکار حل وفصل اختلافات است، در صورتی که ایران به عدم اجرای مفاد قطعنامه توسط سایر کشورها اعتراض داشته باشد یا اینکه کشورهای ۱+۵ ادعا کنند ایران مفاد توافقنامه را رعایت نکرده است، امکان بازگشت تحریم ها طی ۶۵ روز وجود دارد.