هاشمی به دموکراسی و آزادی اعتقادی ندارد و خود را «شمس عالم» می داند

0 ۱۹۷

به گزارش تسنیم، تغییر محسوس ظواهر مواضع سیاسی هاشمی رفسنجانی به عنوان یکی از افراد تأثیرگذار در جریان انقلاب اسلامی در سال های اخیر، موضوعی است که پرداختن به آن و ریشه یابی علل این تغییر رفتار می تواند در ارتقای دانش سیاسی افراد جامعه مؤثر واقع شود. شیوه سیاست ورزی هاشمی رفسنجانی، شخصیت شناسی و روانشناسی سیاسی وی موضوع اصلی مناظره سیدنظام الدین موسوی مدیرعامل خبرگزاری فارس و مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل سیاسی و از طرفداران هاشمی رفسنجانی بود که چندی پیش در خبرگزاری تسنیم برگزار شد. آنچه در ذیل می آید، گزیده ای اجمالی از این مناظره جنجالی است. متن کامل این میزگرد طی روزهای آتی منتشر خواهد شد. سید نظام موسوی در این میزگرد درخصوص دلایل تغییر مواضع آیت الله هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه آقای هاشمی یک نوع نگاه عمل گرایانه ( پراگماتیستی) در عرصه سیاسی و عمدتا معطوف به جایگاه خودشان دارند، گفت: شما اگر به خاطرات آقای رفسنجانی رجوع کنید و آن را تحلیل محتوا کنید، مدار همه تحولات انقلاب را حول شخص خودشان می دانند و براین اعتقاد هستند که در بسیاری از حوادث مهم و تاثیرگذار چه قبل و چه بعد از انقلاب به یک نوعی ایشان بودند. ” آقای هاشمی در خاطراتشان سعی در القاء این دارد که انگار ایشان به امام خط می دادند و ایشان مرد در سایه و پشت صحنه ای بوده که امام با نظر ایشان امور را پیش می برده اند”. موسوی خاطرنشان کرد: درست است که مرد زمانه خود بودن یک حسن است اما پایبندی و تداوم حرکت در اصولی که انقلاب اسلامی براساس آنها شکل گرفته است، یک اصل تغییرناپذیر است. نگاه آقای هاشمی به تعبیر دوستی “نگاه بطلمیوسی” به سیاست است و ایشان خود را شمس و خورشید یک منظومه می داند که حرکت های دیگران به تبع او است. انتقاد ما به آقای هاشمی از این زاویه است و فکر می کنیم که شخصیت شناسی و محل بحث ما باید این باشد. وی با تاکید براینکه اگر نوع نگاه ایشان را از گذشته تا الان تحلیل محتوا کنید، رگه های متعددی از چرخش های ۱۸۰ درجه ای در ایشان می بینید، خاطرنشان کرد: ایشان در دهه ۶۰ در خطبه های نماز جمعه موضوعات عدالت اجتماعی را مطرح می کرد به نحوی که تلقی دیگران این بود که نگاه ایشان دولتی است و به چپ تمایل دارد اما بلافاصله بعد از پایان جنگ و در شرایطی که سکان ریاست جمهوری و اداره کشور را برعهده می گیرد، نگاه ها کاملا متفاوت می شود و به سمت گونه ای از لیبرالیسم اقتصادی تغییر جهت می دهد و دم از مانور تجمل، بحث توسعه و تعدیل اقتصادی می زند و با عناصر چپ اقتصادی درگیر می شود. در مقطعی حتی نوع نگاه ایشان در حوزه سیاست خارجی و نحوه مواجهه با آمریکا و غرب و یا حوزه نهضت های آزادی بخش خارج کشور، محرومین و مستضعفین دگردیسی های متعددی تا به امروز مشاهده می شود. مدیرعامل خبرگزاری فارس ادامه داد: به نظر من آقای هاشمی با سیاست های عمل گرایانه و معطوف به شخص خودش سیاست را تحلیل می کند و براساس اینکه خود ایشان از نظر سیاسی در چه جایگاهی قرار گرفته است، مسائل سیاسی را برهمان اساس تحلیل می کنند. موسوی همچنین با بیان اینکه هاشمی رفسنجانی در حوزه آزادی و دموکراسی در حقیقت یک شخص دموکرات نیست، تصریح کرد: صرف حضور در انتخابات و شرکت در آن و خود را در معرض رای قراردادن به منزله اینکه یک فرد، دموکرات است، نیست. بلکه پذیرش رای مردم مهمتر از حضور در انتخابات است. یعنی شما زمانی می توانید بگوئید که “من یک فرد دموکراتم” که رای اکثریت را بپذیرد. یکی از وجوه اصلی دموکراسی این است که شما رای مردم را بپذیرید، نه اینکه هر زمان رای مردم به نفع شما بود، بگویید این دموکراسی است و هر زمان به نفعتان نبود بگویید این دموکراسی نیست. وی با اشاره به اینکه یکی از شعارهای جدی انقلاب اسلامی، آزادی بوده است. گفت: اگر نوع نگاه آقای هاشمی به مقوله آزادی را در نحوه برخورد ایشان با منتقدین ببینید، مورد نقد جدی است. نقد ما به آقای رفسنجانی این است که نمی شود زمانی که در قدرت نیستی، طرفدار آزادی باشید و وقتی در مسند قدرت قرار می گیرید، مخالفت آزادی باشید و آن را محصور کنید. این برخورد، برخوردی دوگانه است و از جنس “فرزند زمان خویش بودن” نیست. ما اصطلاحی داریم که می گوید “در اوج قدرت مرد باش” یعنی در اوج قدرت آزادی بده و اگر کسی از تو انتقاد کرد، سعه صدر داشته باش. حقیقتا بین آقای هاشمی در جایگاه رئیس جمهوری و آقای هاشمی غیر از جایگاه رئیس جمهوری تفاوت های اساسی وجود دارد. برخورد ایشان با روزنامه های منتقد دولت هاشمی چگونه بود؟ در دولت آقای هاشمی روزنامه نگاران تنها به دلیل انتقاد به دولت بازداشت شدند. شما فردی مثل عباس عبدی را ببینید. وی به دلیل انتقاد از دولت آقای رفسنجانی بازداشت و زندانی می شود. چنین برخوردی را در هیچ مقطعی سراغ نداریم. حتی من نمونه ای از اپوزسیون می آورم که آقای عزت الله سحابی به خاطر نامه ای که به آقای هاشمی بخاطر گله از شرایط اقتصادی نوشته بود، بازداشت شدند. این عین جمله آقای عزت الله سحابی است می گوید در کمیسیون برنامه و بودجه از ایشان می پرسند: آقای سحابی دارای سوابق خوبی است چرا ایشان را بازداشت کردید. آقای هاشمی می گویند “پر رو شده بود، دادم رویش را کم کنند”. در بخش دیگری از این میزگرد مهدی مطهرنیا در خصوص رویکرد شخصیتی هاشمی رفسنجانی گفت: آقای هاشمی را به گونه ای می بینم که در کنار شهید بهشتی و شهید مطهری بعدی از ابعاد رهبری نظام جمهوری اسلامی را تکمیل می کردند و جزو فجرآفرینان انقلاب است و در حلقه نخست انقلابیون قرار دارد. جایگاه آقای هاشمی اینگونه است که معمار نظام جمهوری اسلامی در زمان حیات خود، هرکجایی که ایشان قرار می گیرد، آنجا را راس امور می نامد. ما دیده ایم که حضرت امام چگونه به آقای هاشمی عنایت داشته است. همانگونه که به مقام معظم رهبری، شهید بهشتی و شهید مطهری عنایت داشته اند. وی با بیان اینکه از طرف دیگر، ایشان نمادی از اعتدال در جزم گرایی دینی و نمادی از اعتدال در رادیکالیسم سیاسی است، گفت: من بر مبنای آنچه گفته شد می گویم که آدم پراگماتیستی که تئوکراتیک و دموکراتیک و رشنالیست(عقل گرا) است، دارای این ویژگی هاست، صادق و رک است، صمیمی است، صریح است، با صلابت ایستاده و حرف از صلح می زند تا بتواند از ایده ها خود صیانت کند. این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: نکته بعد پذیرش رای مردم است. آیا کسی که می گوید من به روند انتخابات و مدیریت انتخابات نقد دارم و آن را به خدا می سپارم این به معنا عدم پذیرش رای مردم است؟ حالا رئیس جمهور هر کسی می خواهد باشد. مگر همین اصلاح طلبان قبل از دوم خرداد او را نکوبیدند؟ جمعه قبل از دوم خرداد ایشان در نماز جمعه گفت من رای مردم را تضمین می کنم. مسلم است که وقتی آقای هاشمی امروز از آزادی دفاع می کند با آن آقای هاشمی رفسنجانی دیروز که در آن فضای گفتمانی انقلاب در جایگاه ریاست جمهوری از آزادی صحبت می کند، تفاوت دارد. ایشان امروز حساسیت های بسیار بیشتری نسبت به آزادی دارد. چون در طول زمان به عنوان یک فرد انقلابی فهمیده است بدون آزادی عدالت معنا ندارد. “آقای هاشمی در طول این مدت انقلاب به طور متوسط در هر ۲سال خود را در معرض رای مردم گذاشته است. در مواقعی هم مردم به او رای ندادند و او را نخواستند لذا آنجا که مردم وی را نخواستند او هم باید کنار بنشیند. در هر صورت باید به رای مردم احترام گذاشت و آن را پذیرفت آنجا که ایشان به رای مردم احترام نمی گذارد، مورد نقد من نیز هست. چراکه هر زمان مردم ما را انتخاب نمی کنند باید به کناری نشست و عرصه را برای دیگران بازگذاشت نه اینکه رنگ عوض کرد و یا با تمام قوا چوب لای چرخ رقیب گذاشت”.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.