دکتر محمود دهقانی :جریان فتنه وحلقه انحرافی در زمینه اقتصاد هم به مردم ظلم کردند
دکتر محمود دهقانی استاد اقتصاد دانشگاه از نامزدهای لیست ۳۰ نفره جبهه پایداری انقلاب اسلامی برای حوزه انتخابیه تهران که در حوزه مسائل اقتصادی تخصص دارد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جبهه پایداری انقلاب اسلامی ، دکتر دهقانی نامزد جبهه پایداری انقلاب اسلامی در دور دوم نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی که دارای سوابقی ارزنده ای از قبیل ; حضور بسیجی در جبهه های نبرد حق علیه باطل پایان دوره آموزشی سطح چهار(دکتری) در فقه و کارشناسی ارشد اقتصاد عضو شورای علمی مرکز مطالعات استراتژیک ریاست جمهوری عضو ستاد تلفیق برنامه پنجم توسعه فرهنگی، اقتصادی اجتماعی و سیاسی کشور مدیر گروه اقتصاد مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی برنامه پنجم توسعه کشور مدیر مسئول و سردبیر هفته نامه پرتو سخن عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) تدریس در دانشگاههای مختلف تهران،عضو بسیج اساتید دانشگاههای کشور است با حضور در یک نشست خبری به تبیین دیدگاه های خود در مورد شرایط اقتصادی کشور، برنامه پنجم توسعه، هدفمندی یارانه ها، مشکلات پدید آمده در بازار سکه و ارز پرداختند و به سؤال های خبرنگاران پاسخ دادد. دکتر دهقانی در مورد تفاوت رویکرد اقتصادی دولت های پس از انقلاب به ویژه در زمینه هدفمندی یارانه ها اظهار داشت: هر یک از این دولت ها به گواهی اسناد تمایل داشتند که هدفمندی یارانه ها اجرا شود و اصل قضیه حتی در برنامه سوم توسعه تصویب شد. از زمان دولت آقای هاشمی به طور جدی مایل بودند، این مساله را اجرا کنند. حتی همه مسؤولان دولت ها و کارشناسان این موضوع را حیاتی می دانستند که باید اجرا شود. در مورد این طرح، همه اقتصاددان ها با هر گروه و مسلک سیاسی، متفق القول در خصوص اجرای آن تاکید داشتند؛ البته با روش های مختلف. مثلا این که آیا به صورت دفعی، قیمت ها اصلاح شوند یا به صورت تدریجی و یا این که هدفمندسازی یارانه ها با یک کالا شروع شود و کم کم کالاهای دیگر اضافه شوند یا جمعی از کالاها با هم مشمول اجرای طرح گردند. هدفمندی را اجرا نمی کردند، جسارت کافی نداشتند آرشیو سخنان مسؤولان آن دوره ها به طور واضح مشخص می کند که روی این مساله تاکید داشتند، اما چرا این اتفاق نیفتاد؟ عوامل متعددی موجب این مساله شد که در رأس آن ها نبود جسارت و شجاعت لازم برای اجرای هدفمندی یارانه ها بود. این طرح چون یک طرح بسیار عظیم ملی و دارای آثار داخلی و فراملی است مانند یک جراحی مهم و بزرگ می ماند که قبل از انجام، باید آزمایش های متعدد و مراقبت های لازم، مانند آن چه در پزشکی انجام می شود، در نظر گرفته شود و پزشک معالج هم باید از یک شجاعت خاص برای انجام این عمل برخوردار باشد. جراحی بزرگ، آدم های بزرگ با شجاعت و تخصص بالا می خواهد. این استاد دانشگاه اضافه کرد: من فکر می کنم در دولت های سابق این جسارت برای این جراحی عمیق اقتصادی وجود نداشت. البته عوامل دیگری هم بود که مانع از اجرا شد. جراحی هر چقدر هم ماهرانه باشد، درد و دوره نقاهت دارد، به ویژه اگر بیمار ۷۰ ساله باشد جراحی که صورت می گیرد، دوران نقاهت دارد. اگر این دوران خوب کنترل نشود، می تواند تاثیرات مثبت جراحی را تحت الشعاع قرار دهد. هدفمندی یارانه ها یک عمل بسیار بزرگ است که نیاز به برنامه ریزی دقیق و گسترده دارد؛ هم در طراحی و هم در اجرا. به ویژه این که این طرح در کوتاه مدت یک سری عوارض دارد. نمی توان انتظار داشت یک فرد ۷۰ ساله پس از یک جراحی سنگین قلب، هر چقدر هم جراحی ماهرانه باشد، بتواند همان فردای انجام عمل مانند یک جوان ۲۰ ساله فعالیت کند و هیچ مشکل و دردی نداشته باشد. این جراحی بزرگ اقتصادی هم قطعا پیامدهایی دارد. بدون تردید در کوتاه مدت، هدفمندکردن یارانه ها تورم زا است؛ افزایش بیکاری دارد؛ اختلال در امر صادرات و واردات می کند، سرمایه گذاری تا حدودی دچار مشکل می شود و این گونه مسائل طبیعی است. البته همین مشکلات را هم با یک برنامه ریزی خوب و مناسب می توان به حداقل ممکن رساند. موفقیت دولت در کنترل پیامدهای منفی کوتاه مدت اجرای هدفمندی یارانه ها برای شما یک مثال می زنم؛ سال گذشته به هنگام آغاز طرح هدفمندی یارانه ها، برخی از کارشناسان اقتصادی از تورم بسیار بالا مثلاً ۷۰ درصدی در اثر اجرای این طرح خبر دادند اما با چندین هزار نفر ساعت کاری که در دولت و مجلس و بخش خصوصی شد، می بینید که این تورم بسیار کم تر شد و از حد پیش بینی بسیار پایین تر رفت. کنترل پیامدهای کوتاه مدت منفی این طرح از ویژگی های خوب برنامه ریزی دولت بود. اگر دولت های قبل هدفمندی را زودتر اجرا می کردند، عوارض آن کم تر بود دهقانی تاکید کرد: از طرفی نمی توان گفت برای به وجود نیامدن این مشکلات کوتاه مدت، اصلا نباید دست به این عمل جراحی زد! چرا که تاثیرهای مثبت این طرح بسیار بیش تر از مشکلات کوتاه مدت آن است. در واقع این گله مندی از دولت های قبل وجود دارد که چرا این طرح را زودتر اجرا نکردند تا عوارض جانبی آن کم تر و کم هزینه تر باشد. به نظر من، در نهایت به جایی رسیدیم که اقتصاد ایران نیاز جدی و اضطراری به اجرای این طرح داشت و اگر انجام نمی شد، اقتصاد کشور از هم می پاشید. یک انتقاد به شیوه اجرای هدفمندی البته ما انتقاداتی هم به شیوه اجرایی دولت در بعضی از بخش ها داریم. مثلاً مصوبه مجلس صراحتاً درآمد ناشی از اجرای این طرح را به سه بخش تقسیم کرده است: پرداخت نقدی به مردم، کمک به تولید بخش خصوصی، انجام پروژه های عمرانی توسط دولت. متاسفانه توجه اصلی دولت به سمت مورد اول رفته و به دو بخش دیگر توجه کافی نشده است. اثر منفی تلاطم بازار ارز بر هدفمندی یارانه ها وی همچنین با یادآوری تحولات چندی پیش بازار ارز و طلا گفت: تلاطم بازار ارز که اخیرا شاهد آن بودیم و افزایش افسار گسیخته نرخ آن، آثار مثبت هدفمندی را کاهش می دهد. دولت نباید این مساله را نادیده بگیرد، به طوری که ۲۰ روز شاهد این جهش سرطانی در بازار ارز باشیم اما هیچ واکنشی نسبت به آن نداشته باشد و اقدام فوری نکند! به میزانی که نرخ ارز به طور غیرمنطقی افزایش می یابد با همان نسبت آثار مثبت هدفمندی کاهش پیدا می کند. اساساً یکی از اهداف هدفمندسازی یارانه ها، افزایش بهره وری است، زمانی که دولت محترم کنترل کافی نمی کند و نرخ ارز اینچنین تغییر می کند، نتیجه طبیعی آن کاهش بهره وری است؛ یعنی نقطه مقابل آن چه هدفگذاری شده است؛ ما این طرح را برای افزایش بهره وری و… اجرا می کنیم اما به خاطر یک سوءمدیریت یا غفلت، از اثرات مثبت آن می کاهیم! در ادامه، دهقانی رویکرد دولت اصلاحات در زمینه اقتصادی را مورد نقد قرار داد و گفت: «مثلا زمان آقای خاتمی، همراهان و اطرافیان ایشان صراحتا گفتند ما برای بهبود اقتصاد و معیشت مردم نیامده ایم، بلکه توسعه سیاسی را دنبال می کنیم و برای ما اولویت دارد! وقتی چنین نظری وجود دارد، چه انتظاری دارید که بخواهد این طرح عظیم با همه ریزه کاری هایش توسط آن دولت اجرا شود؟! وی همچنین به تاثیرات مثبت اجرای موفق این طرح در کوتاه مدت اشاره کرد و اظهار داشت: نباید از تاثیرات مثبت در کوتاه مدت هم غافل شد. مثلا کاهش ضریب جینی؛ فاصله دهک های مختلف جامعه از لحاظ شاخص قدرت خرید کم شده است. البته آثار اصلی و مهم هدفمندی یارانه ها عمدتاً در میان مدت و بلند مدت ظاهر می شود. مردم عزیز ما این را بدانند که ان شاء ا… تاثیرات مثبت دیگر این طرح را در سال های آینده خواهند دید. برخی نهادها به عمد آمارهای غلط اقتصادی می دهند در ادامه این جلسه، دکتر دهقانی در مورد برخی ایرادهایی که به آمار و ارقام ارائه شده در کشور مطرح می شود، گفت: دکتر پرویز داوودی (معاون اول رئیس جمهور در دولت نهم) تأکید داشتند که «متأسفانه بعضی از آمار و ارقامی که در داخل کشور منتشر می شود، حتی از سوی برخی از افراد و نهادهایی که مسؤولیت دارند، آمار دقیقی نیست.» البته عمدتا آمارها درست هستند اما در برخی موارد شیوه محاسبات مناسب نیست و ارقامی به دست می آید که از دقت کافی برخوردار نیست. برای من سخت است که این مساله را عنوان کنم اما باید بگویم که در بدنه برخی از نهادها بعضی از افراد هستند که یا به عمد یا با غفلت به گونه ای آمار می دهند که تطابقی با واقعیت ندارند. به نظر من، نهادهای اقتصادی و نظارتی در اقتصاد ما نیاز به پالایش برخی نیروها دارند. نیرویی که دل بسته به ارزش های اسلام و انقلاب نیست و آمارهای نادرست برای ناامید کردن مردم منتشر می کند، چرا باید کماکان در این مراکز حضور داشته باشد؟! سران استکبار هم به رشد اقتصادی کشور اذعان دارند اما برخی کارشناسان داخلی آمار خلاف واقع می دهند به طور مثال، فرض کنید رشد اقتصادی ما مثلاً ۶ درصد است اما فلان فرد آن را ۵/۳ درصد اعلام می کند! این تفاوت زیاد است. این نشانه چیست؟! نهادهای بین المللی مانند بانک جهانی و صندوق بین المللی پول و سران استکبار به ویژه آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی به اندازه کافی بر سر ملت ما می کوبند، با این وصف چرا کارشناس داخلی خود ما آماری علیه مردم و برخلاف واقع منتشر کند و در برخی مواقع حتی پایین تر از آمار این مراکز جهانی که دشمن ما هستند؟! این عضو جبهه پایداری اضافه کرد: همین جا یک گریز بزنم به این نکته که در مجلس آینده، باید نمایندگان ان شاء ا… طوری برنامه ریزی و ریل گذاری کنند که این رشد هشت درصدی که در برنامه پنجم درنظر گرفته شده، محقق شود. این مساله هم که برخی می گویند با توجه به بحران اقتصاد جهانی این مساله نشدنی است، به نظر من اشتباه است. همین الان می توانیم صادرات و واردات را قطع کنیم با قاطعیت عرض می کنم که اگر همین الان دور کشور یک دیوار بکشیم و تمام مراودات خارجی اقتصادی را هم قطع کنیم، کشور ما در اثر این مساله دچار اضمحلال اقتصادی نمی شود هرچند مشکلاتی به وجود می آید؛ در حالی که این مساله در پیش از انقلاب غیرممکن بود و حتی چند روز قطع صادرات و واردات، کشور را نابود می کرد. مجلس نباید قوانین بدون ملاحظه موانع اجرایی تصویب کند و دولت هم باید قوانین مصوب را اجرا کند دهقانی گفت: باید با اتکا بر ارزش های اسلام و انقلاب، مجلس در مسیر قانون گذاری پیش برود و دولت هم خود را موظف به اجرای قانون بداند تا ان شاء ا… نه تنها به رشد هشت درصدی برسد، بلکه معتقدم رسیدن به رشد دو رقمی هم دور از دسترس نیست. این مساله به هماهنگی بیش تر دولت و مجلس وابسته است. معنا ندارد که مجلس قوانینی را تصویب کند، بدون درنظر گرفتن موانع اجرای آن برای دولت. در اثر این مساله که متاسفانه در همین مجلس هشتم به صورت مکرر دیده شد، اقتصاد دچار انفعال می شود. رهبر انقلاب صراحتا خواستار هماهنگی بیش تر مجلس با دولت شدند. از آن طرف، زمانی که مجلس چیزی را تصویب کرد، دولت باید خودش را موظف به اجرای آن بداند که در بعضی موارد، دولت این مساله را رعایت نکرده و این گونه عمل نشده است. دهقانی افزود: اگر ما در چارچوب ارزش های اسلام، رهنمودهای امام و مقام معظم رهبری حرکت کنیم، خیر دنیا و آخرت مردم را موجب خواهیم شد. هر مقدار قوانین کشور به ارزش هایی که اسلام می گوید، نزدیک تر شود، قطعا بیش تر موفق خواهیم بود. هر جا که آسیب دیدیم، نتیجه فاصله از آرمان های امام و رهبری بوده است. اگر نظرات “آقا” در زمینه اقتصاد به طور دقیق اجرا می شد، قطعا وضعیت فعلی کشور خیلی بهتر بود. البته معتقدم شرایط فعلی، یکی از بهترین شرایط اقتصادی در تاریخ ۳۳ ساله انقلاب است. این مساله با آمار و ارقام قابل اثبات است و بخشی از آن نیز به طور ملموس توسط مردم حس شده است که البته در حد ایده آل نیست و ان شاء ا… به آن سمت حرکت می کنیم. در پایان این جلسه هم دکتر دهقانی با انتقاد از عملکرد جریان نفوذی در دولت و تاثیرات مخرب آن بر کارآمدی دولت، اظهار داشت: متاسفانه این حلقه انحرافی، که بلای جان دولت شده، اگر نبود، قطعا دولت موفقیت های بیش تری کسب می کرد و از عوارض و مشکلاتی که برای خودش ایجاد کرده، دور می شد. واقعا حیف این دولت است که با شعارهای انقلاب آمد و کارهایی کرد که بعضاً دولت های قبلی قادر به انجام آن نبودند، ولی به خاطر این مساله، هم از نظر حیثیتی و هم کارآمدی آسیب دید. خیانت جریان فتنه در حق ملت با اثرگذاری منفی بر سرمایه گذاری از طرفی، جریان داخلی فتنه ۸۸ هم اگر دست به آن آشوب ها و خیانت ها نمی زد، مطمئن باشید در عرصه های مختلف به ویژه اقتصاد، ما با نتایج بهتری از عملکرد متغیرهای اقتصادی روبه رو بودیم. یک مثال ساده می زنم تا ببینید چه خیانتی در حق کشور کردند؛ سرمایه گذاری چه توسط نیروهای داخلی و چه عوامل خارجی مبتنی بر احساس امنیت اقتصادی می باشد که این ماجرای سال ۸۸، برای مدتی این مساله را از نظر روانی مختل کرد. که تازه این یک نمونه از آسیب اقتصادی است. البته این اختلال اندک بود اما همین اندک هم به کشور ضربه زد. این استاد دانشگاه در خاتمه گفت: این که شعار می دهند بانک مرکزی باید از دولت جدا باشد، در حد همان شعار است و قابلیت عملی شدن ندارد. از طرفی معتقد نیستم که این بانک تحت اوامر کامل دولت هم باشد، بلکه حالت بینابین مفید است؛ یعنی کارشناسان اقتصادی بانک مرکزی کار و فعالیت علمی خود را انجام دهند اما اوضاع تحت نظارت دولت باشد و برخی از موارد پیش از اجرا با دولت هماهنگ شود.