آیت الله سید ابراهیم رئیسی در نشست تخصصی ارزیابی روند مبارزه با مفاسد اقتصادی در کشور که همزمان با سالگرد صدور فرمان هشت ماده ای مقام معظم رهبری برای مبارزه با فساد با حضور مسئولان و کارشناسان دستگاه های ذیربط برگزار شد، از عملکرد مجموعه همکاران بخش های مختلف قضایی در سراسر کشور که در امر مبارزه با مفاسد اقتصادی نقش دارند تقدیر کرد.
رئیس قوه قضاییه گفت: فرمان حکیمانه رهبر معظم انقلاب برای مبارزه با مفاسد اقتصادی که در سال ۸۰ صادر شده پس از ۲۰ سال همچنان زنده و چراغ راه همه قوای کشور و دستگاه ها و گویی امروز صادر شده است.
آیت الله رئیسی افزود: نهاد تقنین باید قوانینی را تصویب کند که منافذ فساد را بر روی سوداگران و سوءاستفاده کنندگان ببندد و دستگاه های اجرایی نیز باید تلاش کنند با اصلاح برخی روش ها، بستر های فسادزا را از بین ببرند و دستگاه قضایی نیز مأمور مبارزه جدی با فساد است.
وی همچنین خاطر نشان کرد: بخش های نظارتی هر سه قوه همچون دیوان محاسبات، وزارت اطلاعات، سازمان حسابرسی و سازمان بازرسی کل کشور باید با تقویت نظارت خود در مبارزه با فساد فعال تر از گذشته عمل کنند.
رئیس دستگاه قضا گفت: قوه قضاییه پیش از دوره تحول اقدامات خوبی در مبارزه با فساد داشته، اما فضا و شرایطی که حاکم بود، شرایط خاصی بود.
آیت الله رئیسی افزود: در آن مقطع هرکسی از مسئول و غیرمسئول یک موضوع یا مورد فساد را مطرح می کرد و مباحثی را بیان می کردند که مبالغی گم شده یا افرادی را معرفی می کردند و دولتی نسبت به دولت قبل یا مسئولی نسبت به مسئول قبل و یا رسانه ها، پرونده ها و موضوعات مختلفی را مطرح می کردند که برای مردم دغدغه ذهنی ایجاد می کرد.
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: دشمنان هم بر این آتش می دمیدند و فضا را به گونه ای کرده بودند که برای مردم این سوال جدی ایجاد شده بود که چرا با مفاسد برخورد نمی شود و یا چرا ما مطلع نمی شویم و به ویژه صاحبان اصلی انقلاب و خانواده های شهدا و ایثارگران و مجاهدان راه خدا و فعالان اجتماعی می پرسیدند که چرا اقدام جدی برای رسیدگی به این مسائل صورت نمی گیرد.
آیت الله رئیسی افزود: در دوره تحول دوستان عزیز ما رسیدگی به پرونده های مطرح قضایی را با جدیت دنبال کرده اند و این موضوع به راهبرد قوه قضاییه تبدیل شد که تمام پرونده های مطرح در دستگاه قضایی یا موضوعاتی که دغدغه مردم است، عادلانه مورد رسیدگی قرار گیرد و مردم هم در جریان امور قرار گیرند.
رئیس دستگاه قضا تأکید کرد: امروز هم اگر کسی مدعی است که از بروز فسادی اطلاع دارد حتما آن را اعلام کند، دستگاه قضایی مصمم و با اراده جدی آن را پیگیری خواهد کرد و فضای دمیدن به فساد به فضای مبارزه با فساد تبدیل شده است.
آیت الله رئیسی گفت: امروز بر همگان روشن شده که نظام پاک و مقدس جمهوری اسلامی اراده مبارزه با فساد دارد و هرجای کشور فسادی رخ دهد پیگیری و با آن برخورد می کند و نقشه ها و توطئه های کسانی که می خواهند آبروی مسئولان و دست اندرکاران نظام را ببرند نیز نقش بر آب شده است.
رئیس قوه قضاییه افزود: امروز پرچم مبارزه با فساد دست مقام معظم رهبری و نظام اسلامی و همه ما سربازانی هستیم که باید در این عرصه فعالانه وارد شویم و کار مبارزه با فساد تداوم داشته باشد.
آیت الله رئیسی اظهار داشت: مبارزه با فساد در ذات انقلاب اسلامی نهفته است و هیچ زمانی از ابتدای انقلاب اسلامی تا کنون مبارزه با فساد از انقلاب جدا نشده و نمی شود.
رئیس دستگاه قضا در بخش دیگری از سخنانش به تبیین منشور هشتگانه دستگاه قضا پرداخته و اولین محور از این منشور را تداوم سلامت دست اندرکاران امر مبارزه با فساد اقتصادی عنوان کرد.
آیت الله رئیسی افزود: ضابطین قضایی و مسئولان حوزه های نظارت و قضاوت باید از سلامت برخوردار باشند و این صیانت و سلامت رمز موفقیت مبارزه با فساد است.
رئیس قوه قضاییه افزود: مقام معظم رهبری فرمودند که با دستمال آلوده نمی توان آلودگی را پاک کرد و این مسئله باید سرلوحه کار ما قرار گیرد و همه مراقب باشند که این سلامت تداوم یابد.
«برخورد بدون تبعیض با فساد» دومین توصیه رئیس دستگاه قضا به دست اندرکاران امر مبارزه با فساد اقتصادی بود و آیت الله رئیسی تأکید کرد: در مبارزه با فساد نباید توجه داشت که فرد مفسد یا متخلف به چه کسی و کدام جریان و حزب وابسته است و مطلقاً نباید این وابستگی ها در رسیدگی به پرونده اثرگذار باشد.
وی با بیان اینکه تبعیض و گزینشی عمل کردن از آفات دادرسی است، تصریح کرد: تاکنون همکاران ما در دستگاه قضا بحمدالله در رسیدگی به مفاسد توجه نمی کردند که فردی که مرتکب فساد شده به چه کسی وابسته است و چه کسی پیگیر کار اوست و فقط به مستندات پرونده و ادله توجه می کردند که این روند باید ادامه یابد.
رئیس قوه قضاییه اولیت بندی در مقابله با مفاسد در برخورد با دانه درشت ها دیگر مسئله مهم در رسیدگی به پرونده های مفاسد اقتصادی دانست و گفت: با موضوعات خرد و جزئی هم باید برخورد کرد چرا که فساد، فساد است چه اندک و چه کلان باشد، اما موارد کلان و دانه درشت ها باید در اولویت قرار داشته باشند.
آیت الله رئیسی افزود: رسیدگی به پرونده دانه درشت ها حتما آثار بیشتری در جوامع دارد و از بروز مفاسد خرد نیز پیشگیری می کند.
رئیس قوه قضاییه در ادامه سخنانش گفت: مبارزه با فساد باید هم از جنبه کیفر مجرمین و مفسدین و هم از جنبه اعاده حقوق از دست رفته بیت المال به اموال به یغما رفته نتیجه بخش باشد.
آیت الله رئیسی گفت: با فساد فساد گفتن مشکل حل نمی شود و آنچه اطمینان بخش است این است که مفسد و مجرم به کیفر عمل خود برسند و بستر فسادزا نیز اصلاح شود.
رئیس قوه قضاییه خاطر نشان کرد: مردم وقتی نسبت به روند مبارزه با فساد امیدوار می شوند که ساختار های فسادزا اصلاح و با مجرمین برخورد شده و اموال به یغما رفته به بیت المال بازگردد.
«شفافیت در رسیدگی به پرونده های اقتصادی» دیگر شاخصه های مورد تأکید رئیس دستگاه قضا برای امیدبخشی و افزایش اعتماد عمومی به دستگاه قضایی بود و آیت الله رئیسی تأکید کرد که با قطعی شدن آرای دادگاه ها باید این آرا به اطلاع مردم برسد چرا که در موفقیت مبارزه با فساد اثر خواهد داشت.
رئیس قوه قضاییه همچنین به همکاران خود توصیه کرد که در مبارزه با فساد مراقب باشند افراط و تفریط نکنند و مطلقاً به کسی ظلم نشود چرا که برکت کار را از بین می برد.
آیت الله رئیسی گفت: پرونده ای که ۱۰ یا ۲۰ نفر در آن مطرح هستند باید قاضی دقت کند که همه آن ها در یک سطح قرار ندارند و باید نسبت به هرکس به عدالت رفتار کند تا به احدی ظلم نشود.
رئیس دستگاه قضا بر لزوم برخورد شجاعانه با پرونده های فساد نیز تأکید کرد و گفت: قضات و ناظران و بازرسان نباید تحت تأثیر کسی قرار گیرند و خود را فقط باید در محضر خداوند متعال ببینند و خود را موظف به اجرای عدالت به قانون بدانند.
آیت الله رئیسی افزود: اینکه قضات ما ابعاد مسئله را به درستی بررسی کنند و در مقابل انواع فشار ها و توصیه ها و پیگیری ها مقاوم باشند و با صلابت و قاطعیت بر اساس آنچه تشخیص می دهند حکم صادر کنند از شاخصه های موفقیت است.
آیت الله رئیسی ادامه داد: امروز بحمدالله بسیاری از قضات ما این ویژگی را دارند که علی رغم همه توصیه ها نفوذناپذیرند و فقط بر اساس حق و عدل می کنند و ما به وجود چنین همکارانی در دستگاه قضا افتخار می کنیم.
رئیس قوه قضاییه شرط دیگر موفقیت در مبارزه با فساد را خشکاندن ریشه های فساد عنوان کرد و گفت: اگر ریشه فساد خشک نشود هروز شاهد تولید یک پرونده قضایی خواهیم بود.
آیت الله رئیسی در همین راستا به برخی ریشه های فساد اشاره کرد و گفت: سیاست رانتی ارزی حتما منجر به تولید پرونده قضایی می شود و امروز شاهد آن هستیم که برای همین ارز های ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی ده ها پرونده تشکیل شده و به ده ها پرونده رسیدگی و برای آن ها حکم صادر شده و موارد زیادی نیز در دست رسیدگی است.
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: اینکه دلار ها و پول های زیادی بازگردانده شده خیلی خوب است، اما اگر حتما در کنار این کار نظارت دقیقی تعریف نشود و سیاست ارزی رانتی و ساز و کارهایش اصلاح نشود همچنان شاهد بروز مشکل خواهیم بود.
رئیس قوه قضاییه گفت: پرداخت تسهیلات بانکی بدون اعتبارسنجی و تأمین وثایق را از دیگر مشکلاتی دانست که موجب تشکیل پرونده های زیادی در دستگاه قضایی شده و گفت: اینکه به یک فردی تسهیلات داده شود که اعتبار سرمایه و صلاحیت او برای دریافت تسهیلات بررسی نشده و وثیقه و پشتوانه مالی هم ندارد این یک اشکال ساختاری است که باید برطرف شود.
آیت الله رئیسی از واگذاری های مسئله دار هم به عنوان نمونه ای دیگری از اشکالات ساختاری یاد کرد و گفت: واگذاری هایی در کشور شده که خوب بوده، اما برخی بنگاه های تولیدی و اقتصادی به دلیل معیوب بودن روند واگذاری ها تعطیل شده اند و این مسئله به نظام تولید آسیب زده که باید این روند این واگذاری ها نیز تغییر کند.
رئیس دستگاه قضا تأکید کرد: اگر بستر های فسادزا به بستر های فساد زدا تبدیل شوند می توان جلوی بسیاری از فساد ها را گرفت و عقل هم حکم می کند که به پیشگیری توجه شود و راه پیشگیری از بروز فساد اصلاح بستر های فسادزا است.
آیت الله رئیسی تخصصی دانستن روند مبارزه با فساد را نیز از دیگرمسائل مورد توجه برای دست اندرکاران امر دانست و گفت: ضابطین قضایی باید آموزش ببینند و بر کار آن ها نیز نظارت شود تا گزارش های خود را متقن و کارشناسی ارائه دهند تا کار قاضی آسان تر شود.
رئیس دستگاه قضا بر همین اساس به دادسرا ها و دادگاه ها نیز توصیه کرد که از مشاوره ها و نظرات تخصصی کارشناسان حوزه های مختلف همچون صادرات و واردات، نظام ارزی و سیستم بانکی استفاده کنند و تأکید کرد که این کار به اتقان آرا کمک می کند و خلاف استقلال قاضی نیست.
آیت الله رئیسی همچنین بر لزوم کاهش اطاله دادرسی تأکید کرد و گفت: برای آنکه زمان رسیدگی به پرونده کوتاه تر شود و ضریب دقت کار بالا برود بهتر است که در پرونده گزارش ها و اوراق اصلی زمینه شود تا حجم پرونده ها کمتر شود.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنانش در واکنش به اظهارات یکی از همکاران دستگاه قضا برای اعطای برخی امتیازات به محکومان جرایم اقتصادی تاکید کرد: محکومان جرایم اقتصادی هیچ ویژگی ممتازی نسبت به سایر محکومان ندارند و باید دقیقاً مانند دیگر محکومان با آن ها برخورد شود.
آیت الله رئیسی افزود: پس از صدور حکم در پرونده های اقتصادی باید حکم درباره فرد محکوم بلافاصله اجرا شود و در طول دوره محکومیت نیز با این افراد باید مانند سایر محکومان برخورد شود و تفاوتی با دیگران ندارند.
آیت الله رئیسی از رسیدگی ویژه به پرونده های کثیرالشاکی نیز تقدیر کرد و گفت که این کار باعث رفع دغدغه و آرامش بسیاری از کسانی می شود که درگیر این پرونده ها شده اند.
رئیس دستگاه قضا همچنین از تلاش های صورت گرفته برای اعاده ۹۰ هزار میلیارد تومان به بیت المال و بانک ها در رسیدگی به پرونده مفسدان اقتصادی تقدیر کرد و این کار را موجب افزایش امید و اعتماد مردم دانست.
آیت الله رئیسی همچنین در خصوص اصلاح برخی قوانین نیز دستور داد با سرعت کارگروهی از متشکل از مسئولین دادگستری و روسای مجتمع های ویژه جرایم اقتصادی و معاونت حقوقی قوه قضاییه تشکیل و خارج از نوبت نسبت به آن اقدام شود و تـأکید کرد که این کار از مصادیق اصلاح بسترهاست.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنانش در خصوص محکومین اقتصادی که به خارج از کشور متواری شدند نیز تأکید کرد: این افراد حتما نباید نقطه امن داشته باشند و باید با همکاری نیروی انتظامی و پلیس بین الملل به کشور بازگردانده شوند و در این رابطه به هیچ عنوان نباید سستی صورت گیرد.
آیت الله رئیسی افزود: کسانی که بیت المال به یغما برده اند و به حقوق مردم تجاوز کرده اند بدانند که این مسئله مشمول مرور زمان نمی شود و مجموعه قضایی کشور همواره به دنبال آن است که آن ها را برگرداند و اموال مردم را اراده کند و عدالت را درباره آن ها اجرا نماید.
رئیس دستگاه قضا در خصوص قاچاق کالا نیز تأکید کرد: قاچاق به ویژه قاچاق سازمان یافته یکی از موانع تولید است و دستگاه های امنیتی و انتظامی باید در راستای حمایت از تولید به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشند.
آیت الله رئیسی بر همین اساس به ضابطان قضایی و نهاد های امنیتی و انتظامی تأکید کرد: شبکه های قاچاق را شناسایی کرده و تحویل دستگاه های قضایی و دادگاه ها بدهند تا با قاطعیت با آن ها برخورد شوند.
وی همچنین بر لزوم تشکیل شعب تخصصی مبارزه با پولشویی در استان ها برای جلوگیری از جابجایی پرونده ها و اطاله دادرسی تأکید کرد و به بانک ها نیز هشدار داد که وظیفه دارند برابر قانون گزارش های مربوط به پولشویی را به موقع به مراجع قضایی ارائه کنند و تأکید کرد اگر به این وظیفه قانونی عمل نکنند کوتاهی آن ها به هیچ وجه پذیرفته نیست.
«دیپلماسی قضایی» از دیگر مسائل مورد اشاره رئیس دستگاه قضا بود و آیت الله رئیسی، گفت: گاهی شاهدیم بررسی هویت شرکت های خارجی درگیر در پرونده های اقتصادی موجب اطاله دادرسی می شود.
آیت الله رئیسی بر همین اساس گفت که باید یک خط ارتباطی روشن از طریق وزارت خارجه در بخش های حقوقی و قضایی برای همکاری با قضات ایجاد شود تا مباحث مرتبط با پرونده های شرکت های خارجی که هویت آن ها برای قاضی روشن نیست ایجاد شود.
رئیس دستگاه قضا همچنین بر لزوم فعال شدن سامانه های مورد نیاز دستگاه ها تأکید کرد و متذکر شد هرچه این سامانه ها فعال تر باشند موجب شفافیت بیشتر می شود و از تولید پرونده های قضایی پیشگیری می کند.
آیت الله رئیسی با تأکید بر تقویت امکانات و تجهیزات مورد نیاز مجتمع های قضایی ویژه رسیدگی به جرایم اقتصادی به دست اندرکاران امر مبارزه با فساد توصیه کرد کار خود را با قدرت ادامه دهند تا موجب شادمانی و رضایت قلبی و افزایش اعتماد مردم به دستگاه قضا شوند.
رئیس دستگاه قضا گفت: اقدامات شما اعتماد مردم به سازمان اداری کشور و کارآمدی سیستم قضایی و رضایتمندی از مجموعه نظام را افزایش می دهد که این پشتوانه امنیت ملی ماست و هرگونه کم عملی و بی عملی و ترک فعل موجب بی اعتمادی و ناامیدی مردم می شود.
آیت الله رئیسی همچنین از دست اندرکاران مبارزه با فساد خواست که به گزارش های اصحاب رسانه و همچنین گزارش های مردمی درباره مفاسد توجه ویژه داشته باشند و تأکید کرد: بهترین تشویق برای کسانی که مفاسد را گزارش می دهند پیگیری گزارش ها و حمایت از آنهاست.