رئیس موسسه امام خمینی(ره) در افتتاحیه طرح ولایت مجازی تاکید کرد:
کسانی که مبانی فکری اسلام را فراگرفته باشند در فتنه‌ها نمی‌لغزند/ «تحکیم فرهنگ دینی» راه مقابله با انحرافات فردی و اجتماعی
رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: ویژگی برنامه ای که دشمنان به ما می دهند این است که حق و باطل را در هم می آمیزند تا انسان به شک و تردید و اشتباه بیافتد. اینکه رهبر معظم انقلاب می فرمایند؛ فرهنگ مثل هوایی است که در آن نفس می کشیم، ناظر بر این مسئله است که فرهنگ می تواند تمام فضای زندگی انسان و به تعبیر دیگر سبک زندگی او را تحت تاثیر قرار بدهد. بنابراین کسانی که مراقب هوای نفس خود باشند و مبانی فکری درست را فراگرفته باشند، در این انحرافات نخواهند لغزید.
آیین افتتاحیه دوره جدید طرح ولایت مجازی، در سالن همایش موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) قم با حضور جمعی از اساتید دانشگاه، دانشجویان، دانش پژوهان و فراگیران این دوره معرفتی برگزار شد.
آیت الله محمود رجبی رئیس موسسه امام خمینی(ره) در این مراسم گفت: خداوند نقشه راه سعادت انسان را در قرآن ترسیم فرموده است. خلاصه این نقشه، پیروی نکردن از شیطان به عنوان دشمن آشکار انسان و پرستش حقیقی خداوند است. در طول تاریخ، انسان ها در عمل به این نقشه دو دسته شدند؛ برخی راه پرستش خدا را برگزیدند و برخی به دنبال شیطان راه افتادند.
آیت الله رجبی در بیان علت انحراف کسانی که مسیر درست را انتخاب می کنند اما به تدریج از مسیر حق منحرف می شوند، افزود: براساس آیات و روایات این مسئله به صورت اتفاقی و یکباره ظاهر نمی شود و مصادیق متعددی وجود دارد که در طول تاریخ افرادی به تدریج از مسیر حق جدا شده اند. به عنوان نمونه، شخصی که جانباز جنگ صفین در لشکر امیرالمومنین(ع) بود چندی بعد به عنوان فرمانده لشکر جبهه باطل در مقابل امام حسین(ع) صف آرایی کرد و امام را به شهادت رساند.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: امیرالمومنین علی(ع) راز انحراف انسان ها از مسیر حق را در نهج البلاغه بیان فرموده اند؛ نقطه آغاز فتنه، پیروی از هواهای نفسانی است. شیطان در این باره تجارب زیادی دارد. برای انسانی که مراقب نفس خود نباشد، جاه و مقام، مال، فرزند و… می تواند آغازی بر انحراف او از مسیر حق باشد. راز تاکید اولیاء خدا و علمای ربانی بر رعایت ملکه تقوا همین است. لذا توصیه شده هر وقت انحراف و لغزشی برای ما رخ می دهد، سریعاً با توبه برگردیم.
آیت الله رجبی، دومین عامل در مسیر انحراف انسان ها را بی توجهی به نظرات و احکام الهی دانست و گفت: اگر انسان دچار این آسیب شود به مرور موجب انحراف او خواهد شد. ویژگی برنامه ای که دشمنان به ما می دهند این است که معمولاً برنامه پیشنهادی آنها به صورت کامل موافق جریان باطل نیست بلکه حق و باطل را در هم می آمیزند تا انسان به شک و تردید و اشتباه بیافتد. لذا با توجه به گستردگی حجم اطلاعاتی که در فضای مجازی تبادل می شود ما باید مراقب باشیم از این راه فریب نخوریم. اینکه رهبر معظم انقلاب می فرمایند؛ فرهنگ مثل هوایی است که در آن نفس می کشیم، ناظر بر این مسئله است که فرهنگ می تواند تمام فضای زندگی انسان و به تعبیر دیگر سبک زندگی او را تحت تاثیر قرار بدهد. بنابراین کسانی که مراقب هوای نفس خود باشند و مبانی فکری درست را فراگرفته باشند، در این انحرافات نخواهند لغزید.
وی در پایان با بیان دو توصیه از مرحوم علامه مصباح در پیمودن مسیر حق، خطاب به فراگیران دوره جدید طرح ولایت مجازی تصریح کرد: حالا که خدا به شما توفیق داده مبانی اندیشه ای خود را در این طرح مبارک که مورد تایید رهبر انقلاب است یاد بگیرید و تقویت کنید، از این فرصت ها به خوبی استفاده کنید چون به تعبیر روایات فرصت های خیر مثل ابر می گذرد. اخلاص و توسل به اهل بیت(ع) در فراگیری و عمل به منظومه فکری اسلام بسیار راهگشاست. تلاش کنیم در این مسیر از این دو توصیه همیشگی مرحوم علامه مصباح غافل نباشیم.
استراتژی تربیتی علامه مصباح(ره)
حجت الاسلام الاسلام المسلمین علی مصباح، فرزند ارشد مرحوم علامه مصباح یزدی (رحمه الله علیه) در بخش دیگری از این مراسم با گرامیداشت ایام سالگرد ارتحال علامه طباطبایی (رضوان الله) خطاب به فراگیران و اساتید دوره جدید طرح ولایت مجازی گفت: شکی نداریم که این طرح مورد تایید رهبر معظم انقلاب (مدظله) است و تجارب قبلی هم ثابت کرده که این طرح هم در زندگی شخصی و هم در انجام وظایف اجتماعی مخاطبین موثر بوده است.
این استاد حوزه و دانشگاه با تشکر از خادمین، مجریان و دستاندرکاران دوره جدید طرح ولایت مجازی اظهار کرد: آیت الله مصباح در تمام امور زندگی شان یک استراتژی واحدی را دنبال می کردند و این موضوع در سیر تربیتی ایشان هم وجود داشت که این سیر با انگیزه سازی شروع می شود.
وی با بیان خاطره ای از علامه مصباح گفت: در دوران کودکی ما رایج شده بود که افراد کلکسیون های مختلفی را برای خود جمع می کردند. بنده هم علاقه پیدا کرده بودم کلکسیون تمبر جمع کنم. ایشان در برخورد با این درخواست من که کودکی ۸ ساله بودم پول خرید تمبر را به من داد اما گفت؛ تو می توانی هم با این پول تمبر بخری هم می توانی این پول را به نیازمندی کمک کنی. ایشان به جای برخورد تحکم آمیز از این روش استفاده کردند که به جای مخالفت، اجازه بدهند من با اختیار خودم راه را انتخاب کنم و انگیزه ای را در این راستا ایجاد کردند.
حجت الاسلام مصباح ادامه داد: سال ۵۶ در اصفهان آیت الله مصباح به جلسه ای برای نقد دکتر شریعتی دعوت بودند. در یکی از آن جلسات یکی از علاقمندان دکتر شریعتی مباحثاتی با ایشان داشت و در پایان جمله ای را خطاب به آیت الله مصباح ذکر کرد. او گفت، من که از مباحث شما قانع نشدم ولی یک مسئله برای من جای تعجب دارد و آن اینکه حتی مخالفین سرسخت شما هم در عین مخالفت با اندیشه شما، شما را دوست دارند. سرّ این مطلب چیست؟ آیت الله مصباح پس از تامل کوتاهی در پاسخ فرمودند؛ شاید علتش این است که من با دکتر شریعتی دشمنی ندارم بلکه سعی من این است که در نقد مطالب ایشان با حفظ امانت و صداقت و در راستای انجام وظایفم مطالبم را مطرح کنم و توجهی نکنم که از این مطالب چه کسی خوشش می آید و چه کسی بدش می آید.
عضو هیئت امناء موسسه امام خمینی(ره) با بیان اینکه؛ پایه بسیاری از انحرافات، معرفت های سست است، تصریح کرد: به همین دلیل است که بسیاری از گرایش هایی که با احساسات در انسان به وجود می آید پایدار نیست. اگر مبانی و پایه های فکری محکم نباشد، هر بادی بیاید انسان را به این سو و آن سو می کشاند. آنچه در حل مسائل مهم فردی و اجتماعی چاره ساز است، تحکیم مبانی معرفتی است. این مبانی، انگیزه ها را در انسان ایجاد می کند و به تبع آن رفتارها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگر ما از مبانی فکری غافل شویم و فقط به روبناها بپردازیم به ثبات فکری نخواهیم رسید.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: در سبک رفتاری علامه مصباح از مبارزات قبل از انقلاب گرفته تا اواخر عمر شریف ایشان می بینیم ایشان سبک مبارزات فکری را برمی‌گزینند. چرا که حتی کسانی که می خواهند در مقابل مارکسیست ها و لیبرال ها سینه سپر کنند نیاز به مبانی مستحکم فکری دارند. اگر مبارزین قبل از انقلاب و کسانی که پس از انقلاب عهده دار مسئولیت ها شده اند می خواهند حقیقت اسلام را در انقلاب و اهدافش دنبال کنند باید چارچوب فکری اسلام را بشناسند و بتوانند اسلام را در جامعه پیاده کنند. لذا آیت الله مصباح از زمان تاسیس مدرسه حقانی به همراه شهید بهشتی و آیت الله قدوسی و…، در موسسه «در راه حق» همراه آقای خرازی و در ادامه با تاسیس دفتر همکاری حوزه و دانشگاه و در نهایت تجمیع تمام ماموریت های سابق در موسسه با برکت امام خمینی(ره) همین خط تربیت نیرو برای انقلاب اسلامی را دنبال کردند و همه این فعالیت ها و مبارزات ناشی از تفکر اصولی ایشان در سطوح مختلف تربیتی است. ایشان اسلام را خوب شناخت و در یک چارچوب منطقی و قابل فهم در سطوح مختلف برای جامعه تبیین کرد. البته ایشان علاوه بر معرفت، تهذیب نفس و خودسازی اخلاقی در دو بُعد فردی و اجتماعی و همچنین بصیرت اجتماعی سیاسی را هم ضروری می دانستند. زیرا هرکس در یکی از این ابعاد ضعف داشته باشد امکان آسیب پذیری در او وجود خواهد داشت.
محتوای طرح ولایت
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین قاسم شبان نیا، رئیس مرکز آموزش های آزاد موسسه امام خمینی(ره) با اشاره به محتوای کتب طرح ولایت گفت: ۶ کتاب آموزشی این طرح از معرفت شناسی، خداشناسی و انسان شناسی آغاز و به فلسفه اخلاق، حقوق و سیاست ختم می شود.
او به فراگیران دوره های طرح ولایت توصیه کرد: تلاش کنید مباحث این طرح را به خوبی فرا بگیرید و با منظومه فکری اسلام که عصاره آن در این طرح به بحث گذاشته می شود آشنا شوید. اگر کسی در معرفت شناسی دچار نسبی گرایی شود در فلسفه حقوق و سیاست نمی تواند مبانی حقوقی و سیاسی اسلام را بپذیرد.
عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی افزود: اخیراً یکی از مخالفین مبانی انقلاب به صراحت گفت؛ من ولایت فقیه را قبول ندارم چون حاکمیت دین را نمی پذیرم. جریان لیبرال داخلی حاکمیت خدا را قبول ندارد. منظومه فکری طرح ولایت اصول کلی پاسخگویی به شبهات اینچنینی را با تکیه به مبانی عقلی دراختیار شما می گذارد. لذا اگر می خواهید با منطق و استدلال از مبانی انقلاب دفاع کنید حتی به اندازه فراگیری دروس این طرح هم نباید اکتفا کرد و لازم است پس از این دوره نیز به صورت عمیق تر مباحث را دنبال نمایید.
نویسنده ششمین عنوان از سری کتاب های طرح ولایت اضافه کرد: همه خادمین دوره جدید طرح ولایت مجازی از جمله دانش آموختگان سابق این طرح مبارک هستند که با فراگیری این مبانی، تکلیف خود را توسعه این معارف تشخیص داده و خالصانه پای کار گسترش آن آمده اند.
آغاز دوره جدید طرح ولایت مجازی
مصطفی قاسمی پور، مسئول اجرایی دوره های طرح ولایت نیز با ارائه آمارهایی از دوره جدید طرح ولایت مجازی توضیح داد: به فضل الهی علیرغم تبلیغات محدود این طرح از اواخر تیرماه بیش از ۱۰ هزار نفر از دانشجویان، معلمین و فعالان فرهنگی در یک بازه ۲ ماهه برای حضور در این دوره ثبت نام کردند که پس از انجام مصاحبه های ورودی، حدود ۴ هزار نفر از آن ها در قالب حدود ۱۵۰ کلاس وارد دوره جدید طرح ولایت مجازی که به همت بنیاد علوی برگزار می شود، شده اند. متقاضیان حضور در این طرح با تشکیل بیش از ۲۰ جلسه حضوری و مجازی نسبت به چارچوب محتوایی و اجرایی آن آشنا شده اند.
او با اشاره به کادر برگزاری این دوره افزود: از میان حدود ۵۰۰ نفر از دانش آموختگان سابق طرح ولایت، حدود ۲۰۰ نفر از آن ها پس از برگزاری ۴ کارگاه آموزشی و ده ها جلسه تخصصی با مسئولان مرکز آموزش های آزاد موسسه امام خمینی(ره) برای خادمی افتخاری طرح ولایت مجازی انتخاب و در دو حوزه آموزشی و فرهنگی به کارگیری شده اند.
گفتنی است، آموزش مبانی اندیشه اسلامی (طرح ولایت) با ابتکار و همت مرحوم علامه مصباح یزدی از سال ۱۳۷۵ آغاز شده و امسال وارد بیست و ششمین سال برگزاری شده است.
لازم به یادآوری است، رهبر انقلاب ۱۳ شهریور ۱۳۷۸ در دیدار با جمعی از دانش آموختگان طرح ولایت در بیان اهمیت این طرح فرموده اند: «تفکر فلسفی اسلام و فهم درست از مبانی اسلامی، کاری می کند که انسان در هر لحظه‌ای از لحظات، احساس می کند در کجای راه و به سمت کدام هدف حرکت می کند؛ قدرت تحلیل برای حوادث می یابد و وظیفه خودش را در هر شرایطی تشخیص می دهد. امروز باید جوان ما این‌گونه باشد. البته دشمن، خوشش نمی‌آید. دشمن هرجا چنین چیزهایی را مشاهده کند، هر طور بتواند با آن مبارزه می کند. امیدوارم ان شاالله این کار در حد عالی، نتایج و ثمرات خودش را به بار بیاورد و شما جوانان عزیز دانشجو، این آگاهی هایی را که به‌دست آوردید، معلوماتی که کسب کردید و کتاب هایی را که فرا گرفتید، استمرار ببخشید و رابطه خود را با این مرکز [موسسه امام خمینی(ره)]، ادامه دهید. این کار هم باید روز به روز به همین صورت قوی و خوب، توسعه پیدا کند و کسانی که دستاندرکار مسائل فرهنگی هستند، مغتنم بشمارند، قدر بدانند و از آن استقبال کنند. شما هم هرکدامتان در محیط خودتان مثل چراغی فروزان، مایه هدایت دیگران شوید و دیگران را با افکار عالیه اسلامی آشنا کنید.»