داستان تحقیر بی سابقه
علی جعفری
پس از لطمات حیثیتی سنگینی که دولت انگلیس به دلیل صدور فتوای قتل سلمان رشدی از سوی امام(ره) متحمل شد، در سال ۱۹۹۰ دیپلماتی با سوابق اطلاعاتی بنام دیوید ردوی را راهی تهران نمود.
در سال اول حضور ردوی در تهران، در فرودگاه هیثرو لندن تعرضات توهین آمیزی به هیئت های دیپلماتیک ایرانی صورت گرفت که با بی تفاوتی وزارت خارجه ایران مواجه شد و این امر انگلیسی ها را جری تر کرد. کار تا آنجا پیش رفت که انگلیسی ها در سفر وزیر وقت نفت، شرط ورود به لندن را بازدید بدنی کامل قرار دادند.
در اولین اقدام متقابل، اعضای هیئت سه نفره ویژه ای که عهده دار مأموریت سیاسی- اقتصادی بودند در فرودگاه مهرآباد مورد بازرسی بدنی قرار گرفتند. تحلیل ردوی و مشاورانش این بود که این اقدام با روحیه حاکم بر وزارت خارجه ایران همخوان نیست و نمی تواند ادامه پیدا کند و لندن نباید کوتاه بیاید. کمتر از ده روز بعد، هیئت ایرانی دیگر، که دارای مصونیت کامل سیاسی بود، در فرودگاه لندن به شیوه توهین آمیزتری مورد بازرسی بدنی کامل قرار گرفت. در نتیجه، تصمیماتی برای حفظ شأن انقلاب و نظام اتخاذ شد.
بهتر است به گزارشی استناد کنم که ردوی به لندن ارسال کرد: «شب قبل هنگام ورود به تهران به همراه خانواده فردی با لباس شخصی با انگشت مرا به سمت خود خواند و با تحکم خواست با او به اتاقی بروم. هنگامی که خانواده ام قصد همراهی داشتند به آن ها گفت فقط با آقا کار داریم. مرا به داخل اتاقی بردند و دستور دادند لباس هایم را درآورم. در پاسخ به اعتراض من، که گفتم دیپلمات هستم و برخوردار از مصونیت سیاسی، گفتند: کسانی که در لندن بازرسی بدنی شدند مانند شما بودند و این اقدام پاسخ به آن بی احترامی است. سپس ایستادند تا تمام لباس هایم را بجز شورت از تن در آوردم. بعد با تحقیر به من نگاه کردند و دستور دادند لباس هایت را بپوش.
هدف نه بازرسی بلکه فقط تحقیر بود. چند بار نیز گفتند اگر ناراحتید می توانید به کشورتان برگردید. پیام این بازرسی خیلی روشن بود: بازرسی دیپلمات های ایرانی در لندن باید متوقف شود.»
ردوی در پایان گزارش خود افزود: «بنظر من طی ۱۵۰ سال گذشته بریتانیا اینگونه مورد تحقیر قرار نگرفته است. این برخورد را متوقف کنید وگرنه تردد و حتی روابط سیاسی تهران و لندن قابل استمرار نیست.» آن زمان پایداری بر مواضع انقلابی سبب شد بریتانیا تسلیم شود و وضع به حالت قبل بازگردد. در توقیف نفتکش هم اگر انقلابی عمل نکنیم انگلیس نه تنها عقب نخواهد نشست، جری تر هم خواهد شد.