آیت الله مصباح یزدی:
روی کار آمدن افرادی که تربیت دینی ندارند؛ مانعی برای تحقق عدالت اجتماعی است

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: رهبر معظم انقلاب با سخنانشان درخصوص عقب ماندگی در زمینه عدالت اجتماعی به ما فهماندند که هر چند انقلاب ما اسلامی بود، اما نسبت به آن، در حد انقلاب های مادی دنیا که فقط به دنبال رشد علمی، صنعتی و سیاسی بوده اند، رفتار شده است؛ و هدف اصلی آن که جنبه معنوی داشت و در زندگی اجتماعی در قالب عدالت بروز می کند، هنوز محقق نشده است. باید علت این عقب ماندگی را یافت و راه جبران خطاهای گذشته را پیدا کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آثار حضرت آیت الله مصباح یزدی، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در دیدار با جمعی از اعضای بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه السلام، با تأکید بر این که اگر کسی به اسلام و انقلاب علاقمند باشد، باید نسبت به آینده انقلاب دغدغه داشته باشد و در جهت برنامه ریزی برای حفظ دستاوردها و افزودن بر آنها تلاش کند، گفت: اعضای بسیج دانشجویی با مسئولیت هایی که بر عهده گرفته اند، نماد قشری هستند که مسئول آینده انقلاب است؛ لذا علاوه بر به کار گرفتن نیروی جوانی، باید از تجربه های گذشتگان نیز استفاده کنند. آیت الله محمدتقی مصباح یزدی با اشاره به تأکیدات رهبری مبنی بر تشویق و ترغیب جوانان برای حضور در عرصه های گوناگون و به دست گرفتن کارها، اظهار داشت: این تأکیدات منافاتی با لزوم استفاده از تجربیات دیگران ندارد؛ چون استفاده نکردن از دستاوردهای گذشته و تجربه دیگران موجب هدررفتن نیرو و سرمایه است و هر چند مقداری وقت گیر باشد، اما قطعاً ارزشمند است. بر همین اساس، حتی از تجارب منفی هم باید استفاده شود، تا در مسیرهای اشتباه وارد نشوید. استاد حوزه علمیه قم در پاسخ به سؤالات حاضران در زمینه عدالت و برخی مسائل سیاسی، با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص عقب ماندگی در زمینه عدالت، این سخنان را از جمله تعبیرات زیبا و حکیمانه ایشان دانست، و خاطر نشان کرد: در قرن اخیر، انقلاب های زیادی در دنیا رخ داده است؛ اما آیا انقلاب ایران هم در ردیف انقلاب های دیگری است که در مقابل امپریالیسم و با گرایشات مارکسیستی صورت گرفت، یا با آن ها تفاوت دارد؟ وی تأمین رفاه بیشتر را انگیزه اغلب تحولات تأثیرگذار در عرصه اجتماع دانست، وافزود: اغلب انقلاب ها به این دلیل رخ داده که اکثریت مردم که در فقر و محرومیت زندگی می کردند، در پی آن بودند که با انقلاب، حاکمیت را از دست اقلیت ستم گر گرفته و رفاه بیشتری را برای خود تأمین کنند. آیت الله مصباح یزدی در ادامه گفت: اما این مسأله در انقلاب اسلامی ایران متفاوت است؛ چون از همان آغاز نهضت اسلامی توسط امام راحل(ره)، اصل، تکیه گاه و کلیدواژه این انقلاب «اسلام» بود و بیشترین واژه ای که امام(ره) در کلماتش به کار برده، کلمه «اسلام» است. در کجای عالم انقلابی را سراغ دارید که با این هدف صورت گرفته باشد؟ عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: البته این چنین نبود که همه مردم، تنها هدفشان اسلام باشد؛ اما حضرت امام(ره) مردم را به خوبی می شناخت و با استفاده درست از فرصت ها، ضمن تعلیم صحیح مردم با سخنانش، نیروهای آنها را به کار گرفت و به حرکتشان جهت دینی، اخلاقی و معنوی داد، البته مارکسیست ها و توده ای ها هم با رژیم پهلوی مبارزه می کردند، اما کسی که توانست مردم را به صحنه بیاورد و به قیامشان جهت بدهد، امام (ره) بود که محور نهضتش را اسلام قرار داده بود. وی رشد معنوی و روحی را ویژگی انقلاب دینی معرفی کرد، و اظهار داشت: تجلی عدالت اجتماعی در جامعه نیز از ثمرات چنین انقلابی است؛ بر خلاف جوامع دیگر که نهایت هدف مطلوب شان پیشرفت علم و تکنولوژی، گسترش بهداشت، رفاه عمومی و نظایر آن است. آیت الله مصباح یزدی گفت: عده ای با القاء چنین تصوری که ثروت های جزئی که در اختیار افراد عادی است، نمی تواند عامل پیشرفت باشد، این تفکر را مطرح کردند باید قدرت در اختیار افراد ممتاز و نخبه باشد و ثروت ها در یک جا جمع شود، تا با تجمع ثروت، زمینه پیشرفت های علمی و صنعتی فراهم شود و بقیه مردم از نتیجه پیشرفت ها منتفع شوند؛ نتیجه این تفکر سرمایه داری است. با رواج این اندیشه در دنیا تفکر مارکسیستی که هفتاد سال مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفته بود و به عبارتی به تنها امید محرومان تبدیل شده بود، شکست خورد و حتی شوروی و چین که قطب مارکسیسم بودند، پس از تقسیم شدن شوروی به کشورهای متعدد، تا حد زیادی از این تفکر فاصله گرفته اند و حاکمان فعلی آنها در عمل، لیبرال هستند. وی ادامه داد: تفاوت اصلی انقلاب اسلامی با سایر انقلاب ها این است که هر چند خواهان رفاه مردم و استفاده از همه نعمت ها، و پیشرفت در علم و تکنولوژی است، اما به این اکتفا نمی کند و علاوه بر آن، در پی برقراری عدالت اجتماعی، بهره مندی یکسان همگان از تمامی امکانات، و مبارزه با ویژه خواری است. آیت الله مصباح یزدی با تأکید بر این که در همه ابعاد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و نظایر آن باید عدالت برقرار شود، افزود: کسی که استعدادی دارد و به دنبال پیشرفت است، نباید در این زمینه محروم بماند؛ بلکه باید شرایط برای او فراهم باشد. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: نباید سرمایه های ملی کشور فقط در اختیار گروه، جناح و طبقه خاصی قرار بگیرد، تا این افراد سودهای سرشاری به جیب بزنند و مردم دیگر که از آن سرمایه ها بی بهره اند، روز به روز فقیرتر شوند. وی ادامه داد: امروز ما علی رغم همه پیشرفت های علمی، سیاسی و اجتماعی، هم چنان در زمینه عدالت اجتماعی عقب هستیم؛ چون اغلب افراد فقط به فکر منافع خودشان هستند و اگر سخنی هم در این زمینه گفته می شود، فقط برای دلخوش کردن و فریب دیگران است. استاد اخلاق حوزه علمیه قم با بیان این که انسان ها عادتاً به فکر تأمین نیازهای خودشان هستند، افزود: همه ما باید بکوشیم با رشد اخلاقی، روحیه ایثار و فداکاری را در خود ایجاد کنیم؛ اما متأسفانه تاکنون چنین رشدی را در جامعه به وجود نیاورده ایم؛ نه ابزار چنین کاری را در اختیار داشتیم، و نه دغدغه اش را داشتیم؛ لذا از عدالت اجتماعی محروم مانده ایم و هنوز این تفکر که هر کسی باید به فکر خودش باشد، حاکم است؛ بلکه با روی کار آمدن برخی افراد که بهره چندانی از تربیت دینی ندارند و فداکاری های رزمندگان را ندیده اند، شرایط سخت تر هم شده است و این خود مانع بزرگی برای تحقق عدالت اجتماعی است. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: رهبر معظم انقلاب با سخنانشان درخصوص عقب ماندگی در زمینه عدالت اجتماعی به ما فهماندند که هر چند انقلاب ما اسلامی بود، اما کسانی در حد انقلاب های مادی دنیا که فقط به دنبال رشد علمی، صنعتی و سیاسی بوده اند، با آن رفتار کرده اند و هدف اصلی آن که جنبه معنوی داشت و در زندگی اجتماعی در قالب عدالت بروز می کند، هنوز محقق نشده است. باید علت این عقب ماندگی را یافت و راه جبران خطاهای گذشته را پیدا کرد. وی ادامه داد: ایشان با لحنی مؤدبانه اشاره فرمودند که برای اهداف اصلی انقلاب کاری انجام نگرفته است، و ما در این زمینه عقب مانده ایم. مفهوم عقب ماندگی ما در زمینه عدالت اجتماعی این است که برخی از کسانی که در مصادر امور هستند، غیر عادل و رانت خوارند و فقط به فکر حزب و جناح خود هستند. وی با اشاره به این که عدالت اجتماعی، صرفاً با برنامه های اقتصادی تحقق پیدا نمی کند، اظهار داشت: انقلاب اسلامی ایران به دنبال این بود که پیشرفت های علمی و مادی با عدالت اجتماعی همراه باشد و عدالت اجتماعی زمانی برقرار می شود که روح معنویت بر انسان حاکم شود و در افقی فراتر از سطح حیوانیت، انسانیت را پیش روی خود ببیند و ارزش هایی والاتر از شکم و دامن برای خود قائل شود. این مفسر قرآن کریم با استناد به آیه ای از قرآن خاطر نشان کرد: قرآن کریم انسان هایی که فقط به فکر منافع خود، و شکم وشهوت هستند، را به چارپایانی تشبیه می کند که رها شده اند، تا بچرند؛ چنین کسانی حتی از چارپایان پست ترند. دین آمده تا انسان را به مقامی فراتر از حیوانیت، بلکه فراتر از فرشتگان برساند. وی با اشاره به این که تفکر مادی و منفعت طلبی شخصی مانع تحقق عدالت اجتماعی در جامعه است، افزود: البته پیشرفت هایی در زمینه مادی حاصل شده است و برخی دولت های اسبق چنان بر واژه «پیشرفت» تأکید داشتند که گویا تنها آرمان و خواسته انقلاب پیشرفت بوده است! اما در کنار آن چه برنامه ای برای انسانیت انسان در نظر گرفته شده است؟ در حالی که همین امر، وجه تمایز انقلاب اسلامی با سایر انقلاب ها بود. پیشرفت حقیقی، پیشرفت در انسانیت است که نمود آن در زندگی اجتماعی، تحقق عدالت در جامعه است. آیت الله مصباح یزدی در ادامه با اشاره به این که در زمان ستم شاهی، مردم شأنی برای خود در اداره جامعه قائل نبودند، اظهار داشت: نه فقط در رژیم ستم شاهی پهلوی، بلکه در طول تاریخ کشور ما، همواره امور به دست سلطان و درباریان بوده، و اصلاً امیدی به روی کار آمدن حکومتی که مردم در آن نقش داشته باشند، به ذهن کسی خطور نمی کرد. تحولی که امام راحل(ره) در این زمینه ایجاد کرد، شایسته نامی جز معجزه نبود؛ ایشان یک امر ناشدنی را در کوتاه ترین مدت با کمترین هزینه، شدنی کرد. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با یادآوری برخی توطئه های شیاطین علیه انقلاب و نظام اسلامی، گفت: به عنوان نمونه، آزادی که یکی از شعارهای اساسی انقلاب بود، توسط عده ای به این معنا تفسیر شد که هر کس، هرکاری خواست انجام دهد و کسی حق ندارد مانع آنها شود؛ آیا لازمه این تفسیر چیزی جز سوق دادن انسان به سوی حیوانیت است؟! بر اساس این تعریف از آزادی، زندگی ارزشمند انسانی و تعیین ضوابطی برای رسیدن به انسانیت، بی معناست. اخیراً هم برخی گفتند هر استادی باید آزاد باشد که سر کلاس، هر چه خواست بگوید! وی با بیان این که تنها قیدی که از سوی آزادی پرستان برای آزادی ذکر شده، عدم مزاحمت با آزادی دیگران است، اظهار داشت: این، همان برداشت از آزادی است که در کشورهای باصطلاح پیشرفته وجود دارد و مسئولان این کشورها افتخار می کنند که زمینه ای را فراهم کرده اند که هر کسی، هر کاری خواست انجام دهد! آیت الله مصباح یزدی با اشاره به جریان تغییر ارزش ها در غرب، افزود: بنا به گفته یکی از مهاجرین دانشمند زمانی در کانادا، نپوشیدن کت توسط مردان، خلاف عفت عمومی تلقی می شد؛ اما امروز زنان در همان کشور با کمترین پوشش در مجامع عمومی حاضر می شوند و این امر هیچ منافاتی با عفت عمومی ندارد! مسئولان این کشورها به این مسأله افتخار می کنند و همین آزادی را برای ما هم تجویز می کنند؛ این امر تدریجاً از عقب رفتن روسری ها شروع شده، و به رفتن خانم ها به ورزشگاه ها رسیده و به مرور ادامه خواهد یافت، تا آزادی غربی به صورت کامل در جامعه ما تحقق پیدا کند! استاد اخلاق حوزه علمیه قم اظهار داشت: طبیعتاً در فضائی که آزادی با چنین معنایی بالاترین ارزش ها تلقی شود، جایی برای احکام اسلام، باقی نمی ماند. روح این سخن ابتدا از سوی منافقین مطرح شد که گفتند اسلام تاریخ مند است و احکام آن، اختصاص به زمان خاصی داشته است! امروز اگر از ربا انتقاد کنید، با تمسخر به شما می گویند مگر فعالیت اقتصادی بدون نظام ربوی ممکن است؟ رباخواری در گذشته اعلان جنگ با خدا بوده، امروز این کار عین جهاد فی سبیل الله است! از سوی این افراد اصل رباخواری پذیرفته شده، فقط بحث بر سر این است که سود، ۳۰ درصد باشد، یا ۲۸ درصد! وی افزود: این امر نشانه آن است که ما در زمینه فرهنگ کوتاهی کرده ایم و نتوانستیم از فرصت انقلاب به خوبی استفاده کرده و پایه های اعتقادی مردم را مستحکم کنیم. این که کسانی بتوانند به این راحتی مغالطه کنند و قانون جنگل را به جای معنای واقعی آزادی به مردم قالب کنند، نشان می دهد، در زمینه مسایل فرهنگی کار جدی نشده است. در حالی که کسانی که برای اهداف انقلاب جانفشانی کردند اصلاً چنین معنایی از آزادی به ذهنشان نمی رسید. با این مغالطات و سوء استفاده از چنین مفاهیمی در آینده باید فاتحه اسلام را خواند. آیت الله مصباح یزدی در پایان گفت: اگر اسلام و احکام اسلامی را باور داریم، باید ابتدا خودمان اسلام را درست بشناسیم و پس از آن سعی کنیم فکر صحیحی که به آن یقین داریم، را به دیگران هم بیاموزیم و در راه پیاده شدن آن با تمام توان بکوشیم. گفتنی است دیدار جمعی از اعضای بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه السلام با علامه مصباح یزدی، روز دهم اسفندماه جاری در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.