دکتر باقری لنکرانی:
دست کم گرفتن مخاطرات ده ها هزار نفر را به کام مرگ فرو می برد/ عادی کردن ترددها با شتابی سهمگین کشور را در بحران قرار خواهد داد

کامران باقری لنکرانی، وزیر اسبق بهداشت و استاد دانشگاه علوم پزشکی، در نامهای سرگشاده به رئیس جمهور ضمن تقدیر از اقدامات پزشکان و کادر درمانی کشور، نوشت: گر چه پزشکان و کادر درمانی فراتر از توان خود برای دفاع از سلامت مردم در صحنه هستند اما در این شرایط، دست کم گرفتن مخاطرات، میتواند کشور ما را در شرایطی بحرانی قرار داده و دهها هزار نفر را به کام مرگ فروبرد و صدها هزار نفر را روانه بیمارستانها نماید.

متن این نامه بدین شرح است:

باسمه تعالی

جناب حجت الاسلام و المسلمین روحانی ریاست جمهوری اسلامی ایران

با سلام و تحیات

از بیانات ارزشمند جنابعالی در جلسه هفدهم فروردین ماه هیئت دولت در اهمیت سلامت بسیار سپاسگزارم. همانگونه که فرمودید سلامت در کنار امنیت نقشی محوری در بقای هر اجتماعی دارد. نقش حاکمیت در حفظ و ارتقای سلامت نقشی مهم است. اینکه حفظ سلامت را تنها وظیفه آحاد جامعه بدانیم سخن کاملی نیست. مدیریت جامعه و شرایطی که با سیاست گذاریها و تصمیمات قوای حاکمیتی کشور ایجاد میشوند در این بین نقش اساسی تری دارند.

جهانگیر شدن ویروس SARS CoV2، جهان و میهن عزیز ما در شرایط دشواری قرار داده که تنها سیاست گذاریهای آگاهانه، تصمیمات عالمانه و مستند و ارزیابی مداوم آنها میتواند ما را از این چالش بزرگ جهانی که پس از جهانگیری انفلوآنزا در اوایل قرن گذشته بزرگترین تهدید کننده سلامتی همه آحاد بشر ارزیابی شده است، رهایی بخشد.

در این شرایط دست کم گرفتن مخاطرات، میتواند کشور ما را در شرایطی بحرانی قرار داده و دهها هزار نفر را به کام مرگ فروبرد و صدها هزار نفر را روانه بیمارستانها نماید و بار عظیمی بر پیکر نظام سلامت و بالمآل بر اقتصاد و امنیت کشور وارد نماید. فراتر از این ما هنوز از آثار مزمن این بیماری به خوبی مطلع نیستیم ولی حداقل می دانیم که دستگاه تنفسی و سیستم ایمنی تا مدتها متاثر از این ویروس خواهد بود.

در چنین شرایطی عادی کردن ترددها و ایجاد این باور غلط که ما بیماری را کنترل کردهایم به رفتارهای مخاطره آمیز دامن زده و میتواند با شتابی سهمگین کشورما را در بحران قرار دهد.

تجربه کشورهای اروپایی پیش روی ماست که با وجود اینکه هم از نظر تعداد پزشک و پرستار و هم از نظر تعداد تختهای عادی و تخت های ویژه به ازای جمعیت و هم از نظر سرانه درامد موقعیت بهتری از ما را داشتند به دلیل سهل پنداری این چالش بزرگ، اکنون در گردابی از معضلات فرورفته اند.

کارکنان نظام سلامت در این روزها بسی فراتر از توان خود به عهد ومیثاق خود پایبند بودند و علیرغم کمبود امکانات نزدیک به پنجاه روز است که شبانه روزی در تلاشند. اما غفلتی که در پایان سال گذشته شد و موج سفرها که هرچند نسبت به سالهای گذشته کوچکتر بود اما برای این شرایط خطرناک بود اکنون ما را با افزایش موارد مرگ و بستری در بسیاری از استانها روبرو کرده است.

هر چند هنوز این حجم غیر قابل کنترل نیست اما عادی سازی ترددهای درون شهری و آغاز به کار ادارات و کسب و کارهای بعضا غیر ضروری میتواند موج سهمگین تری ایجاد کند که توان مقابله با آن را نداشته باشیم. لذا از جناب عالی به عنوان عالی ترین مقام اجرایی کشور مصرانه تقاضا میکنم؛ شروع به کار عادی ادارات و موسسات آموزشی و مشاغل تا قبل از اطمینان از ایجاد روند کاهنده در رشد بیماری و حفظ آن به مدت چهار هفته در دستورکار قرار نگیرد.

این چهار هفته مبنایی علمی دارد که تحقیقات همه گیرشناسی جهان بدان رسیده است. تغییرات در بازههای کوتاهتر اشتباهات بزرگی را به بار می آورند. تعیین روز آغاز به کار از قبل و اعلام آن بدون در نظرگرفتن پویایی شرایطی که در آن هستیم خطایی بس بزرگ است.

افزایش ترددهای درون شهری با توجه به محدودیت امکانات حمل و نقل عمومی در اغلب شهرهای بزرگ قطعا باعث افزایش امکان سرایت بیماری میگردد. این مخاطرات را نباید سهل پنداشت؛ حرکت خوب دولت در حمایت از خانوادههای ضعیف را ارج مینهم اما تلاش برای راه انداختن اقتصاد نباید به مخاطره سلامت مردم منجر گردد.

با تقدیم احترام و آرزوی توفیق و سربلندی برای همه خدمتگزاران این نظام مقدس

دکتر کامران باقری لنکرانی

رئیس گروه ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران