لطفاً حرفه ای تر تحریف کنید!

محمد صرفی:

همه راه ها
به تو ختم می شوند
حتی آنها که
برای از یاد بردنت
طی کرده ام.

این شعر محمود درویش شاعر فقید فلسطینی را می توان زبان حال این روزهای دولتمردان کشورمان دانست. گمان می رفت که از تجربه تلخ برجام درس گرفته اند و به خود آمده اند اما این روزها درباره موضوعات مختلف حرف هایی می زنند که نشان می دهد در همچنان بر همان پاشنه می چرخد و امید نه به خدا که به کدخداست.

برای ادامه یک راه اشتباه باید ابتدا مسیر پیموده شده را تطهیر کرد و اشتباهات و خسارات را موفقیت و دستاورد جا زد. اینگونه است که آقای ظریف در اظهاراتی عجیب در نشست با فعالان فضای مجازی می گوید؛ «ما هیچ کاری را انجام ندادیم تا قبل از آنکه آمریکا تعهدش را انجام دهد. یک پیچ از نطنز باز نکردیم تا وقتی که اوباما تعهداتش را امضا نکرد. چه کار دیگر می توانستیم بکنیم آیا باید دختر اوباما را گروگان می گرفتیم؟ اینکه آمریکا بدعهد است تقصیر ماست!

و آن هم در بند ۳۶ برجام ضمانت هایی را گرفتیم دیگر باید چه کار می کردیم؟» ادعای تضمین گرفتن در حالی است که ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام حتی نتوانست براساس آن علیه واشنگتن اقامه دعوا کند و مجبور شد به عهدنامه ای مربوط به ۶۰ سال پیش استناد کند که آن هم بیشتر شبیه شوخی بود. برای تضمین برجام لازم به گروگان گرفتن دختر اوباما نبود اما فریب لبخندهای اوباما و اشک های وندی شرمن را نخوردن، حتماً لازم بود.

و یا آقای رئیس جمهور دیروز در جلسه کابینه گفته است: «مردم ایران به خوبی می دانند که برجام چه آثار و برکاتی می توانست برجای گذارد. با شکوفایی برجام بود که در سال ۹۵، بزرگ ترین رشد اقتصادی جهان را داشتیم. در سفر به نیویورک ۳ نفر از رهبران بزرگ دنیا با تحیّر گفتند که ایران چه جاذبه ای دارد که بعد از برجام تمام شرکت های بزرگ دنیا به سمت آن روانه شدند.» آقای روحانی مشابه همین اظهارات را ۲۴مهرماه در دانشگاه تهران تکرار کرده و طوری سخن گفته بود که گویا ایده شان موفق بوده و این منتقدان بوده اند که اشتباه کرده اند پس باید باز هم سرزنش شوند و توهین بشنوند؛ «این توافق برای عده ای به مثابه کوهی بود که بر سرشان ریخت» و یا «با همین آژانس بین المللی اتمی، توانستیم PMD را حل و آژانس اعلام کرد که این پرونده تمام شده است و این موضوع برای بعضی ها بسیار سنگین است و مانند بمبی است که بر سر عده ای کوبیده می شود»!

وقتی در نشست خبری از ایشان پرسیده می شود مسئول بر باد رفتن ۱۸ میلیارد دلار ارز دولتی با کیست، می گویند آن سرمایه بر باد نرفته و بلکه به مردم داده شده است! گویا این روزها تعریف مردم نیز عوض شده است. معاون اول رئیس جمهور هم که دلار ۴۲۰۰ تومانی در تاریخ به اسم وی ثبت شد، دو روز پیش دفاع بلندبالایی از این سیاست ارزی دولت کرده و مدعی شده است آن سرمایه خرج تامین کالای مورد نیاز مردم شده است.

روزنامه سازندگی ارگان رسمی حزب کارگزاران که سال گذشته جهانگیری را در قامت سوپرمنی که دلار را از آسمان به زیر کشیده، تصویر کرده بود، دو ماه پیش در گزارشی به تبعات فاجعه سیاست ارزی دولت پرداخته و نوشت: «بر اساس آنچه تاکنون اعلام شده، نزدیک به ۱۸ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی که دولت پرداخت کرده، به کشور بازنگشته است. یعنی با قیمت متوسط دلار ۱۲ هزار تومانی، نزدیک ۲۱۶ هزار میلیارد تومان از منابع کشور سوخت شد.

این عدد برابر با نیمی از بودجه کل کشور است. حدود ۷۲ برابر هزینه ای که ایران در جنگ تحمیلی پرداخت کرد. میزان دلارهای هدر رفته ۱۵ برابر هزینه ای است که طی سیل فصل بهار به کشور وارد شد. با این پول امکان ساخت ۶۰ نمونه پروژه عظیم مانند پل صدر وجود داشت. با این پول امکان ساخت ۲۰۰ نمونه دیگر مانند برج میلاد هم برای کشور مهیا می شد. با این میزان دلار، امکان پرداخت ۵ و نیم سال یارانه نقدی برای کشور فراهم می آمد.

همه این اعداد نشان می دهد تصمیم ارز ۴۲۰۰ تومانی یکی از عجیب ترین و پیچیده ترین اقدامات دولت طی سال های گذشته بوده است…بیش از یک سال و سه ماه از این تصمیم دولت می گذرد. ۱۸ میلیارد دلار به هدر رفته است. نرخ تورم به ۴۰ درصد رسیده، قیمت برخی کالاهای وارداتی با نرخ ۴۲۰۰ تومانی بیش از ۱۵۰درصد رشد داشته و هنوز هم هیچ کدام از اعضای هیئت دولت زیر بار تصمیم پرحاشیه شان نمی روند.»

البته از دولت تدبیر و امید و حامیان آن چنین اظهارات و دفاعیاتی، بعید و عجیب نیست. چندی پیش یکی از آنها در دفاع از عملکرد دولت گفته بود بروید خدا را شکر کنید که اگر این دولت و برجام نبود دلار ۵۰هزار تومان شده بود!

همین روحیه و رویه باعث شده است این روزها دولتمردان درباره لوایح مربوط به FATF نیز نعل وارونه زده و از جعل خبر نیز دریغ نورزند. یکی می گوید رهبری این لوایح را تایید کرده و دیگری مجمع تشخیص را تهدید می کند و آن یکی طوری سخن می گوید که گویا تصویب این لوایح حلال مشکلات کشور است. سال گذشته هشت وزیر دولت در نامه ای به رهبر انقلاب از ایشان خواسته بودند بنا به مصلحت(!) به مجمع بفرمایید در تصویب لوایح مربوط به FATF تسریع شود. پاسخ کوتاه و قابل تامل بود؛ «چه تضمینی هست که تحریم ها را بردارند و دوباره عهدشکنی نکنند؟!» و پاسخ امضاکنندگان فقط سکوت بود و سکوت!

تحریف تاریخ البته مسئله عجیب و غریبی نیست اما اینکه برخی وقایع یکی دو سال اخیر را تحریف که نه، ۱۸۰ درجه وارونه کنند جای تامل دارد. مدتی است که دولتمردان در دفاع از خود و کارنامه شان که چیزی جز برجام در آن نیست می گویند اوضاع مملکت در پسابرجام بسیار گل و بلبل بوده و اگر بدشانسی نمی آوردیم و ترامپ از توافق خارج نمی شد، کشور گلستان می شد! اخیراً تکمله ای هم به این داستان کذایی افزوده اند و می گویند اصلاً این وضعیت تقصیر رقبای داخلی است که اعتراضات دی ماه ۹۶ را بوجود آوردند و باعث شدند ترامپ از برجام خارج شود!

درز گرفتن برخی مسائل جزئی یا افزودن مقداری ادویه به یک روایت را می توان به حساب ضعف حافظه و نسیان گذاشت اما اینکه نامه معروف چهار وزیر درباره وضعیت اقتصادی کشور نادیده گرفته شود، عادی نیست. چهار سال پیش همین ایام بود که علی طیب نیا، محمدرضا نعمت زاده، علی ربیعی و حسین دهقان وزرای وقت اقتصاد، صنعت، کار و دفاع در نامه ای به رئیس جمهور نوشتند: «همانطور که مستحضرید از دی ماه ۱۳۹۲ تاکنون بازار سرمایه متاثر از تحولات و متغیرهای کلان بین المللی و داخلی از جمله کاهش بهای نفت و کالای اساسی از جمله فلزات و همچنین تحریم ها و برخی تصمیمات و سیاست های ناهماهنگ دستگاه ها در داخل کشور شاهد افتی کم سابقه گردیده است به نحوی که از دی ماه سال ۱۳۹۲ تاکنون ظرف مدت ۱۹ ماه ارزش بازار بر اساس شاخص قیمت ۴۲ درصد کاهش یافته و به لحاظ افت ارزش، بازار کاهشی معادل ۱۸۰ هزار میلیارد تومان را شاهد است.

(ارزش بازار از ۵۱۱ هزار میلیارد تومان در دی ماه ۱۳۹۲ به عدد ۳۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است) و امروز در پی دستاورد بسیار ارزشمند و بزرگ هسته ای ملت ایران و در عین وجود پی آمدهای مثبت اقتصادی فراوان آن ابهاماتی نیز در بازار ایجاد شده که باید سریعا واکنش نشان داد.»

در ادامه این نامه آمده بود: «براساس پیش بینی های بودجه ای شرکت ها که در بازار سرمایه موجود است و واقعیت های موجود در عملیات صنایع مختلف بورسی در برهه کنونی اگر به صورت ضرب الاجل و براساس قواعد حاکم در شرایط بحران اتخاذ تصمیم نگردد، بیم آن می رود که این رکود تبدیل به بحران و آنگاه بی اعتمادی شود که برای زدودن آثار آن شاید مدت ها وقت لازم باشد.»

علی ربیعی که چهار سال پیش این نامه را امضا کرده بود و امروز سخنگوی دولت است، سه روز پیش درباره مشکلات کشور گفت: «در مورد مشکلات اقتصادی کشور، ما تا سال ۹۶ تجربه دولت یازدهم و ابتدای دولت دوازدهم را داشتیم که سؤال من این است آیا نرخ تورم شیب خوبی داشت؟ آیا رشد اقتصادی، شاخص رشد اقتصادی و شاخص تولید را در کشور داشتیم؟» و همان هایی که روزی اعتراف کرده بودند برای قالب کردن برجام به ملت مجبور به بزرگنمایی آن بوده اند، در پاسخ به این سؤالات آقای سخنگو سر تکان داده و بله بله گفتند!

می گویند کسی که چیزی ندارد، چیزی هم برای از دست دادن ندارد. از دولتی که دچار بن بست گفتمانی شده و باغ سیب و گلابی اش جز خار به بار نیاورده است، انتظار می رفت در دو سال باقیمانده از عمر خود، سعی در جبران خسارت ها و خدمت به مردم کند اما این روند و اظهارات نشان می دهد برای آنکه وانمود کنند زمین نخورده اند، می خواهند تا ۱۴۰۰ سینه خیز بروند.