جامعه علمی اصفهان قربانی تصمیمات سیاسی
موضوع پیشرفت علمی و جایگاه مراکز آموز عالی و دانشگاه ها از آن دست موضوعاتی است که هیچ یک از آحاد جامعه یا گروه های نخبگانی نسبت به لزوم تقویت توان کشور در این چارچوب ها تردیدی ندارند. مقام معظم رهبری نیز بارها بر این موضوع تاکید داشته و در تازه ترین توصیه خود در دیدار با روسای دانشگاه ها به این نکته اشاره کردند که باید شاخص های پیشرفت کیفیت علم را تفهیم کرد. چرا که عوامل تنظیم کننده پیشرفت کشور و فاکتورهای به دست آوردن موفقیت در حوزه های اقتصادی و سیاسی در بخش های زیادی وابسته به توانمندی های علمی کشور است. توانمندی که باید در قالب پروژه های کاربردی علمی و دانشگاهی عصای دست تولید و اقتصاد قرار گیرد و به واسطه یک هم افزایی داخلی، روند صحیحی برای تقویت قوای درون زا شکل بگیرد. باید پذیرفت که وضعیت تولید علم کشور در شرایط فعلی مناسب نیست و جریان پرشتاب تولید علم در کشور کاهش داشته است. با در نظر گرفتن همه کمبودها، وقتی اکثر تولیدات کشور ما دقیقا در حوزه های دانشگاهی است و در شرایط فعلی دچار افت شده، مطمئنا این احساس را القا می کند که حاشیه سازی ها و التهاباتی که وجود داشته در کاهش رشد علم تاثیرگذار بوده است. بر اساس آمار منتشر شده در دو سال گذشته سرجمع تعداد مقالات ایندکس شده در اسکوپوس یا ISI که مربوط به وزارت علوم بوده نسبت به دوران قبل افت داشته اما دانشگاه های علوم پزشکی این کاهش را جبران کرده است. از آن جهت می توان گفت که کشور کاهش شیب علمی داشته که تولیدات علمی ایران در طی دوسال یک خط ثابت را طی کرده است. * زمانی ۱۱ برابر متوسط جهان شیب رشد علمی داشته ایم که امروز اینگونه نیست محمدمهدی زاهدی؛ رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در رابطه با وضعیت علمی در سال های اخیر می گوید: در دولت فعلی چند سرپرست در راس وزارت علوم قرار گرفت. وزیر علومی آمد که ۹ ماه فقط فعالیت داشت و در این مدت هم حاشیه سازی هایی که در وزارت علوم ایجاد شد، بسیار زیاد بود. زاهدی اینطور ادامه می دهد: بعد از آن بحث معرفی کاندیداهای جدید به مجلس برای تصدی وزارت علوم را داشتیم. تکلیف روسای دانشگاه های زیادی مشخص نبود، برخی از دانشگاه های بزرگ کشور بیش از ۱۵ ماه با سرپرست اداره شد. دانشگاه تهران نیز نزدیک به دوسال با سرپرست اداره شد. رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با اشاره به آمارهای تولید علم ایران در سال های اخیر تاکید می کند: آمارهای مختلفی در رابطه با تولید علم داده شده است ولی در اینکه تعداد مقالات ثابت مانده و کاهش شیب رشد علمی داشته ایم شکی نیست. زمانی ۱۱ برابر متوسط جهان شیب رشد علمی داشته ایم که امروز اینگونه نیست. * نبود ثبات مدیریتی و تغییرات سلیقه ای اولین سنگ بنای رکود علمی آنچه از ابتدای دولت تدبیر و امید به چشم می آید ذکر این نکته است که مسئولان همتی بر ایجاد ثبات علمی و مدیریتی حداقل در دانشگاه ها ندارند. زمانی که دیده می شود در دانشگاه پر اهمیتی مثل دانشگاه اصفهان که از قطب های اصلی علمی کشور به حساب می آید همچنان پس از گذشت نزدیک به دوسال روی ثبات مدیریتی را به خود ندیده و همچنان کلید در دست سرپرست است؛ در چنین شرایط بی ثباتی در برنامه ریزی هدفمند و سیاست های کلان علمی کاملا مشهود است. تا پیش از تشکیل کمیته ۵ نفره وزارت علوم، برخی افراد اختلاف سلیقه های شورای عالی انقلاب فرهنگی را عامل تاخیر در بررسی پرونده سرپرست دانشگاه اصفهان و تعداد دیگری از دانشگاه های کشور می دانستند. اما با برگزاری جلسات متعدد این کمیته و روشن شدن وضعیت اکثریت دانشگاه های بلاتکلیف، تا امروز وضعیت ۵ دانشگاه تحت نظر وزارت علوم هنوز روشن نشده است. هفته گذشته بود که پس از تائید چند رئیس دانشگاه دیگر، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به سوالی در مورد تعداد باقیمانده از روسای دانشگاه ها که باید انتخاب شوند، ادامه داد: در مجموعه دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم ۵ رئیس دانشگاه باقی مانده اند و در دانشگاه های متبوع وزارت بهداشت هم بحمدالله کار تمام شده است. * وضعیت دانشگاه های بلاتکلیف در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی حجت الاسلام احمد سالک در گفت وگو با خبرنگار فارس در اصفهان در رابطه با شرایط بلاتکلیف برخی دانشگاه های کشور معتقد است: حدود دو سال است که با شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزیر علوم و دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تعیین تکلیف ریاست دانشگاه اصفهان صحبت شده است. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن اشاره به جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی در رابطه با تعیین تکلیف ریاست دانشگاه اصفهان، این طور ادامه می دهد: تلاش بر این است همچون سایر دانشگاه ها فرد قابل توجه با معیارهایی علمی، سوابق و مسائل انقلابی و … انتخاب شده و مسئولیت را بر عهده بگیرد اما مسئولان مقداری برای تعیین مصداق با مشکل روبه رو هستند. رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کمیته چهار نفره شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در مورد دانشگاه اصفهان به نتیجه نرسیده، اضافه می کند: پس از تصویب کمیته چهارنفره، این مسئله به آن ها سپرده شده است اما تلاش می شود در جلسه بعدی شورای عالی انقلاب فرهنگی به این موضوع رسیدگی شود. *ثبات مدیریتی لازمه حرکت رو به رشد دانشگاه های مادر کشور عباس مقتدایی در گفت وگو با خبرنگار فارس در اصفهان، با بیان اینکه لازم است تا روند مدیریتی و برنامه ریزی دانشگاه اصفهان ساماندهی شود، خاطر نشان کرد: به نظر می رسد که این موضوع بایستی جهت تسریع در روند کیفیت مدیریتی و برنامه ریزی در دانشگاه های مادری مثل دانشگاه اصفهان تثبیت شود. عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در ادامه ضمن اشاره به پیگیری شدید برای مشخص شدن وضعیت ریاست دانشگاه اصفهان اظهار داشت: تعیین رؤسای جدید در سطح دانشگاه ها بایستی به عنوان یک اصل در کمیته پنج نفره تعیین و انتخاب رؤسای دانشگاه ها و شورای عالی انقلاب فرهنگی رخ دهد که در حال دنبال شدن است. *برخی دانشگاه ها سومین سال تحصیلی را هم با سرپرست آغاز کردند سید ناصر موسوی لارگانی در گفت وگو با خبرنگار فارس در اصفهان با تأکید بر لزوم تصمیم گیری قاطعانه در مباحث آموزشی دانشگاه های بلاتکلیف از جمله دانشگاه اصفهان گفت: تصمیم گیری های آموزشی در دانشگاه اصفهان ملزم به آن است که برای ریاست این دانشگاه تعیین تکلیف شود، چرا که این دانشگاه در دو سال تحصیلی بلاتکلیف مانده و امسال نیز در آستانه شروع سال سوم تحصیلی بدون رئیس است. نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی خطاب به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری راجع به وضعیت دانشگاه اصفهان افزود: وزارت علوم بایستی هرچه سریع تر برای وضعیت ریاست این دانشگاه ها تعیین تکلیف کند. رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان در پایان بیان می کند: کمیته ای برای تعیین تکلیف دانشگاه های بدون ریاست تشکیل شده و ریاست اکثر دانشگاه ها تعیین تکلیف شده به جز چند مورد از دانشگاه ها که دانشگاه اصفهان یکی از آنهاست. به گزارش فارس، بخش اعظمی از دانشگاه های کشور علی رغم اینکه شیوه متعارفی در مورد تغییر رئیس دانشگاه را سپری نکردند اما با تغییر زودهنگام و رسیدن به وضعیت ثبات مدیریتی تا حدودی همچنان در عرصه علمی موفقیت های پی درپی گذشته را ادامه داده و با وجود برخی چالش ها در فضای دانشجویی، روند تولید علم خود را حفظ کرده اند. وضعیت این دانشگاه ها و مقایسه آن با آمارهای دوره اخیر در دانشگاه اصفهان، مصداق بسیار روشنی برای مدیران وزارت علوم خواهد بود که برای ایجاد ثبات در دانشگاه های کشور به فکر تثبیت هرچه زودتر وضعیت مدیریت این دانشگاه ها باشند.