نوروز ایرانیان؛ از منظر حضرت امام جعفر صادق (ع)

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی جبهه پایداری انقلاب اسلامی حجت الاسلام والمسلمین محسن جنتی منش، کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی در گفت و گوی با بیان اینکه ادیان و مکاتب موجود در دنیا در مواجه با پدیده های اجتماعی و آداب و رسوم مربوط به اجتماعی، ۳ نوع برخورد می توانند داشته باشند، اظهار داشت: برخورد اول اینکه تمام فرهنگ هایی که قبل از آن مکتب وجود داشته است را نفی و طرد می کنند. وی با اشاره به برخورد دوم مبنی بر اینکه برخی از مکاتب در مواجهه با آداب رسوم ملت ها، تمامی آداب خوب و غلط آنها را می پذیرد، در خصوص برخورد سوم مکاتب گفت: این نوع مکاتب آداب و رسوم معقول و انسانی را تایید می کند و آداب و رسوم غیر عاقلانه و خرافی گرایانه را از بین برده و نقد می کند. به طور خلاصه آداب و رسوم خوب فرهنگی را می گیرد و نگرش های غلط و نادرست را نفی می کند، با ظهور اسلام این مسئله به شکل جدی صورت گرفت و حتی در فرهنگ های که اسلام در آنها پیشرفت کرد نوع برخورد اسلام با آداب و رسوم اجتماعی هر جامعه ای از نوع سوم است. این کارشناس دینی با تاکید بر اینکه اسلام آداب و رسوم خوب جامعه انسانی را پذیرفته به شکل منطقی در آنها صحه می گذارد، خاطرنشان کرد: هنگامی که اسلام در سرزمین عربستان ظهور کرد، آداب و رسوم اجتماعی غلط از جمله شرک و چندگانه پرستی، دزدی و غارت که به عنوان کار پسندیده در اجتماع محسوب می شد، را نقد کرد و گاهی نیز شکل اصلاح شده آنها را به جامعه معرفی کرد. حجت الاسلام جنتی منش اذعان کرد: اسلام برخی از آداب و رسوم معقول نوروز را تایید کرد و در گسترش همان فرهنگ در دیگر جوامع تلاش کرد تا به دیگر مردمان بشناساند. مسائل مختلفی مانند نو شدن زندگی، تمیزی، نظافت کمک کردن به بزرگ ترها، دید و بازدید ها، هدیه دادن ها و بحث صله رحم اینها را رسومات خوب و زیبایی بود که اسلام بر همه آنها مهر تایید گذاشت. اسلام به نوروز رنگ و بوی معنوی بخشید وی ادامه داد: اسلام در مواجهه با نوروز یک خدمت بزرگی انجام داد و نوروز را از انحصار مادی، تن و بدن بیرون کرد و به آن شکل معنوی داد. یعنی بعضی از کارهایی که داخل آداب و رسوم نوروز انجام می شود را به عنوان یک قداست فرض کرد. این کارشناس مرکز پاسخگویی به شبهات دینی با بیان اینکه گنجاندن ثواب در برخی آداب و رسوم نوروز توسط اسلام رنگ و بوی معنوی به آن بخشید. بیان داشت: در اعمال عید نوروز در کتاب های ادعیه اعمالی را ذکر کردند تا نگاه یک ایرانی مسلمان به طبیعت، نو شدن آن و شکل ظاهری تنها نباشد. بلکه در کنار آن جان خود را صفا دهد و با معنویت مانوس شود و در کنار آن با زنده شدن دل یاد خدا و ذکر خدا انجام شود. کیفیت نماز نافله نوروز وی در خصوص سایر اعمال نوروز ادامه داد: یکی از اعمال ویژه نوروز نماز نافله مستحبی است که در کتاب مفاتیح الجنان مرحوم حاج شیخ عباس قمی به آن اشاره شده است که ۴ رکعت است و بعد از نماز ظهر و عصر خوانده می شود و بعد سجده و دعای مخصوص خود را دارد. گفته می شود که اگر این نماز برای عید نوروز انجام شود موجب بخشش گناهان می شود. حجت الاسلام جنتی با برشمردن برخی از آداب دیگر نوروز از جمله غسل کردن، پوشیدن لباس تمیز، استعمال عطر و بوی خوش اظهار داشت: گفتن ذکر «یا ذالجلال و الاکرام» در روز نوروز مستحب است که زیاد گفته شود، چرا که باعث صفای روح و جان انسان می شود، همچنین یکی دیگر از آداب عید نوروز اسلامی روزه گرفتن است که در این روز، روزه مستحب است، خواندن دعای معروف و مشهور نوروز در هنگام تحویل سال نو از جمله دیگر اعمال این روز محسوب می شود. وی ادامه داد: ذکر عید نوروز جان تازه ای به انسان می بخشد و او را از حالت طبیعت گرایانه و مادی گرایانه بیرون آورده و در سایه آن عیدی را به ارمغان می آورد که انسان ها علاوه بر نو شدن خانه و زندگی شان، جان و درونشان را شست وشوی خواهند داد و از هر گونه آلایندگی پاک می کنند که با این روح پاک به استقلال سال نو و بهار می روند. روزی که در آن گناه نشود عید است این کارشناس دینی با بیان اینکه دین اسلام معنای دیگری به نوروز بخشید و عید را از انحصار زمانی خارج کرد، ابراز داشت: اسلام، عید را به عنوان امری معنوی تلقی کرد که در آن روز از گناهان کناره گیری شود. حدیثی از امام علی علیه السلام در این باره نقل شده است که فرمودند «کُلُّ یَومٍ لا یُعصَی اللهُ فیهِ فَهُوَ یَومُ»؛ «هر روزی که در آن روز گناه نشود، آن روز روز عید است»؛ یعنی خوشحالی و شادی ایرانی مسلمان را به این سمت سوق داد که شادی و نشاط او جهت خدایی باشد. امام صادق(ع) از اهمیت نوروز می گوید وی در خصوص اهمیت نوروز در روایات اسلامی به روایت امام صادق علیه السلام اشاره کرد و افزود: امام صادق علیه السلام خطاب به «معلی بن خُنَیس » می فرماید: «نوروز روزی ست که در آن پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم برای حضرت علی علیه السلام در غدیر خم پیمان گرفت و آنان که آنجا بودند به ولایت آن حضرت اقرار کردند و خوشا به حال کسی که آن را نگه داشت و بدا به حال کسی که آن را زیر پا نهاد، نوروز روزی ست که در آن پیامبر (ص) حضرت علی (ع) را با وادی جنیان مواجه کرد و از آنان میثاق گرفت، نوروز روزی است که در آن علی علیه السلام در جنگ نهروان پیروز گشت، نوروز روزی ست که در آن قائم ما اهل بیت ظاهر می شود و خداوند او را بر دجال پیروز می سازد. حجت الاسلام جنتی منش با اشاره به تفاوت نوروز در روایت امام صادق(ع) با نوروزی که سال شمسی در آن جدید می شود، گفت: امام ادامه می دهد: نوروزی نیست که ما در آن منظر فرج نباشیم، چرا که آن روز از برای ماست، ایرانیان آن را نگاه داشتند اما شما آن را از بین بردید و این [نوروز] اولین روز سال [برای] ایرانیان است، همچنین «معلی» می گوید: در صبح گاه نوروز خدمت امام صادق علیه السلام رسیدم، امام بر من فرمودند: معلی! آیا می دانی امروز چه روزی ست؟! عرض کردم: نخیر، ولی [همین قدر می دانم] روزی ست که ایرانیان آن را روز بزرگی می دانند و گرامی اش داشته و در آن روز بر هم تبریک می گویند، امام فرمودند: قسم به خانه خدا که این روز برای امر بزرگی است که آن را برایت شرح می دهم تا بدانی. وی ادامه داد: عرض کردم: یادگیری این مطب برایم دوست داشتنی تر از این است که عمری جاودان یابم؛ خداوند دشمنان شما را نابود سازد، امام فرمودند: معلی! نوروز روزی ست که خداوند در آن از انسان پیمان گرفت که او را بپرستند و برایش شریک قائل نشوند و به دین فرستادگانش گروند، نوروز روزی است که خورشید برای اولین بار طلوع کرد و بادهای بارور ساز وزید و گل های زمین آفریده شد، نوروز روزی ست که کشتی حضرت نوح (ع) [بعد از طوفان] بر فراز کوه جودی ساحل گرفت، نوروز روزی ست که فرشته وحی، جبرائیل بر پیامبر اسلام(ص) نازل شد، نوروز روزی ست که حضرت ابراهیم(ع) بت های قوم خود را شکست و نوروز روزی ا ست که پیامبر اکرم(ص) حضرت علی (ع) را بر دوش خود بلند کرد تا بت های قریش را در انداخته و درهم شکند..